راهنمای خرید هارد SSD؛ نکاتی که قبل از خرید اس اس دی باید بدانید!

هاردهای SSD به علت سرعت و کارایی بیشتر نسبت به هارد HDD محبوبیت زیادی پیدا کرده اند و افراد ترجیح می دهند در رایانه و لپ تاپ خود از SSD ها استفاده کنند. این نوع هارد ها نسبت به هارد های معلومی از تکنولوژی ساخت کاملا متفاوتی بهره می برند و سرعت خواندن و نوشتن خیلی زیاد تری دارند. اما هنگام خرید یک حافظه SSD باید به چه نکاتی توجه کرد و چه معیار هایی را مد نظر قرار داد؟ برای پی بردن به این نکات و به دست آوردن اطلاعاتی جامع درباره هارد SSD با مقاله راهنمای خرید هارد SSD از تکنوسان مگ همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد انواع هارد SSD بدست آورید.

هارد SSD چیست و چه تفاوتی با هارد معمولی (HDD) دارد؟

درایو حالت جامد یا Solid State Drive که به اختصار SSD نامیده می شود، نسل جدید حافظه های ذخیره سازی است که ساختاری متفاوت با هارد درایوهای با دیسک چرخان دارند. در ساختار SSD از چیپ های حافظه فلش برای ذخیره سازی داده ها استفاده می کنند که سرعت خواندن و نوشتن بسیار بالاتری نسبت به هاردهای متداول و قدیمی دارند. بنابراین دیگر در این هارد ها نیازی به استفاده از دیسک های چرخان و ذخیره سازی اطلاعات روی آن نیست و به جای آن می توان از حافظه های فلش که به آنها حافظه های NAND هم میگویند، استفاده کرد. حافظه های NAND نوعی از حافظه های فلش هستند که برای ذخیره سازی اطلاعات وابسته به جریان برق نیستند و می توانند برای مدت های طولانی اطلاعات را در خود نگه دارند.

از آنجایی که حافظه های NAND برای ذخیره سازی اطلاعات به دیسک یا هد نیاز ندارند، تولید آنها در قطعات بسیار کوچک ممکن بوده و به فضای بسیار کمی نیاز خواهند داشت. به همین علت امکان تولید آنها در اندازه هایی بسیار کوچکتر از یک هارد معمولی وجود دارد. البته تولید انواع هارد SSD هزینه بالایی داشته و به همین دلیل خرید یک هارد اس اس دی با ظرفیت بالا بسیار گران خواهد بود. در نتیجه افرادی که نیاز به یک فضای ذخیره سازی با ظرفیت بالا می گردند، همچنان از هارد HDD استفاده می کنند که قیمت مناسب و ارزان تری نسبت به انواع SSD دارند.

رابط های اتصال هارد های SSD

قبل از معرفی انواع حافظه های SSD باید به توضیح مختصری از رابط های اتصال این هارد ها با اجزای کامپیوتر بپردازیم تا در درک تفاوت هر کدام از SSD ها دچار مشکل نشویم. به طور کلی برای هارد های SSD از دو نوع رابط اتصال یا سوکت با نام های SATA و PCI Express (یا به اختصار PCIe) استفاده می شود. رابط SATA از قدیمی ترین و متداول ترین مدل از رابط هایی است که برای سالیان طولانی جهت اتصال انواع هارد به مادربرد مورد استفاده قرار می گیرد. جدید ترین نسخه از ساتا ورژن سوم آن با نام SATA III است که توانایی انتقال اطلاعات تا 6 گیگابیت بر ثانیه را دارد.

از آن طرف رابط های PCIe نیز یکی از رابط های محبوب در کامپیوتر ها هستند که بیشتر برای اتصال کارت گرافیک و کارت صدا مورد استفاده قرار می گیرند و دارای سرعت انتقال بالایی هستند. همچنین این رابط ها می توانند برای اتصال انواع هارد ها نیز به کار روند و سرعت های بالاتری را نسبت به SATA ارائه کنند. هر کدام از این رابط های اتصال از یک پروتکل ارتباطی برای ارتباط با سیستم استفاده می کنند که به آنها Host Controller می گویند. برای اتصال انواع هارد SSD با سوکت SATA از رابط میزبان AHCI و برای رابط های PCIe از رابط کنترل کننده میزبان NVMe استفاده می شود که نسبت به AHCI سرعت و کارایی بسیار بالاتری دارند. حال با دانستن این مطالب می توانیم به توضیح انواع هارد SSD بپردازیم.

انواع هارد SSD

همانطور که گفته شد هارد SSD متشکل از حافظه های فلشی است که فضای چندانی را اشغال نمی کنند و به همین جهت امکان تولید آنها در ابعاد مختلفی وجود دارد. با ورود هاردهای SSD به دنیای کامپیوتر استقبال گسترده ای از آنها شد و افراد زیادی اقدام به خرید و جایگزینی آنها با هارد های HDD کردند. در نتیجه طی چند سال گذشته شرکت های زیادی اقدام به تولید این نوع هارد ها نموده و در ظرفیت های متفاوتی نیز تولید می شوند. با توجه به پتانسیلی که حافظه های فلش برای تولید هارد های کامپیوتر دارند، شرکت های تولید کننده قطعات ذخیره سازی کامپیوتر اقدام به توسعه انواع هارد های SSD کردند و اکنون چند نوع متفاوتی از SSD ها به بازار عرضه شده اند که هر کدام ویژگی و کارایی خاص خود را داشته و نسبت به نوع مشابه خود حتی از سرعت بالاتری برخوردار هستند.

در ادامه به توضیح مختصری از انواع هارد های SSD می پردازیم:

هارد SSD استاندارد: این حافظه ها که نوع استاندارد و متداول تر SSD ها هستند با نام هارد اس اس دی 2.5 اینچی نیز شناخته می شوند و شباهت بسیاری به هاردهای HDD دارند. هاردهای SSD با رابط SATA به سیستم وصل می شوند و می توانند حداکثر سرعتی معادل 600 مگابایت بر ثانیه داشته باشند.

m.SATA: این هاردها نیز مانند درایو های 2.5 اینچی SSD از رابط های SATA استفاده می کنند و ابعاد کوچکتری نسبت به نوع استاندارد خود دارند. از هارد های m.SATA به دلیل ابعاد کوچک تر خود در لپ تاپ، نوت بوک و تبلت ها استفاده می کنند.

هارد های M.2: این نوع هارد ها شکل دیگر از SSD ها هستند که از رابط های PCIe استفاده می کنند و سرعتی بسیار بیشتر از هاردهای SSD دو و نیم اینچی دارند. اغلب این نوع هارد ها مبتنی بر NVMe هستند اما می توان هاردهای M.2 با رابط های SATA را نیز پیدا کرد که طبیعتا عملکردی پایین تر خواهند داشت.

حال که با انواع حافظه های SSD آشنا شدیم وقت آن است که به ویژگی های یک هارد SSD خوب بپردازیم.

نکات مهم هنگام خرید هارد SSD

برای خرید یک حافظه SSD فاکتورهای اساسی و مهمی وجود دارند که باید هنگام خرید به آنها توجه نمود. عواملی چون نوع حافظه، فرم فاکتور، ظرفیت و سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات از جمله مواردی هستند که باید به آنها توجه کرد. در ادامه به بررسی هر کدام از این عوامل مهم خواهیم پرداخت.

فرم فاکتور(Form Factor)

فرم فاکتور (Form Factor) یا شکل ظاهری از جمله اولین موارد انتخاب یک هارد SSD است که نقشی تعیین کننده در سرعت و قیمت آن دارد. همانطور که گفته شد متداول ترین فرم فاکتور SSD درایو های 2.5 اینچی هستند که سرعتی معادل 600 مگابایت بر ثانیه داشته و با رابط اتصال SATA متصل می شوند. همچنین هارد mSATA هستند که برای دستگاه های کوچکتری مانند لپ تاپ و نوت بوک و تبلت ها به کار گرفته می شوند و امروزه درایو های M.2 جایگزین آنها شده اند. در نهایت نیز فرم فاکتور m.2 وجود دارد که با استفاده از PCIe به سیستم متصل می شوند و سرعتی تقریبا 2.7 برابر یک هارد SSD نرمال دارند و طبعا قیمت این حافظه ها گرانتر از سایر مدل ها هستند و برای استفاده از آنها باید یک پورت مخصوص روی مادربرد کامپیوتر یا لپ تاپ وجود داشته باشد.

نوع فلش

همانطور که گفته شد برای ذخیره اطلاعات در درایوهای SSD از فلش NAND استفاده می شود. به طور کلی دو نوع فلش NAND وجود دارد که نوع اول همان NAND و نوع دوم با نام 3D-NAND شناخته می شوند. مهم ترین مزیت فلش های 3D-NAND نسبت به فلش های NAND مصرف انرژی پایین تر، کارایی بیشتر و ظرفیت ذخیره سازی بالاتر است.

ظرفیت

یکی از مهم ترین و کلیدی ترین موارد انتخاب یک هارد SSD ظرفیت آن است که مستقیما روی قیمت آن تاثیر می گذارد. هارد های SSD در ظرفیت های متفاوتی تولید می شوند و از آنجایی که قیمت آنها نسبت به هارد های معمولی بالاتر است، افراد معمولا در ظرفیت های پایین تر سراغ حافظه های SSD می روند. به عنوان مثال عموما افراد به دنبال ظرفیت های 128 تا 256 گیگابایتی حافظه های SSD می روند و ترجیح می دهند آن را برای اجرای ویندوز و نصب فایل های سیستمی قرار دهند و در کنار آن از یک هارد معمولی با ظرفیت بالا برای ذخیره سازی انواع فایل ها استفاده کنند.

سرعت خواندن و نوشتن

سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات یکی دیگر از مهم ترین فاکتورهای یک SSD است و تاثیر مستقیمی روی انتقال داده ها و اجرا و لود برنامه ها دارد. به همین دلیل باید در هنگام خرید و مقایسه چند هارد SSD به سرعت آنها توجه نمود. البته همانطور که گفته شد SSD های 2.5 اینچی سرعت کمتری از M.2 دارند اما تفاوت سرعت این دو برای کاربری که می خواهد کارهای روزمره ای چون وب گردی و کارهای عادی با ویندوز انجام دهد نباید اهمیت داشته باشد، چرا که در اکثر مواقع نسخه های استاندارد SSD عملکردی بیشتر از حد نیاز کاربر نیز ارائه می کنند.

عمر تخمینی

همانند هارد های HDD، درایو های اس اس دی نیز طول عمر مشخصی دارند و پس از استفاده های طولانی باید آنها را تعویض کنید. البته استفاده از فناوری فلش موجب شده عمر SSD ها بسیار بیشتر از هارد های قدیمی باشد. به طور کلی 2 متد برای اندازه گیری طول عمر اس اس دی وجود دارد که کمپانی های مختلف معمولا یکی از آن ها را قید می کنند تا کاربران از طول عمر محصول با خبر شوند. متد اول برای اندازه گیری طول عمر اس اس دی میانگین زمان بین خرابی نام دارد که به اختصار M.T.B.F نامیده می شود. M.T.B.F زمان تقریبی برای کار کرد اس اس دی را نمایش می دهد که معمولا عدد بسیار زیادی بر حسب ساعت خواهد بود.

 برخی از کمپانی ها بجای زمان، طول عمر اس اس دی را بر حسب اطلاعات قابل نوشتن ارائه می کنند. به عنوان مثال کمپانی عددی بر حسب ترابایت را به عنوان طول عمر اس اس دی ارائه می کند که پس از رسیدن به محدوده آن احتمال خراب شدن درایو وجود خواهد داشت. توجه داشته باشید که هر چقدر حجم SSD بالاتر باشد به نسبت طول عمر آن نیز افزایش پیدا خواهد کرد بنابراین اگر بر روی استفاده طولانی مدت از اس اس دی حساب باز کرده اید به سراغ حجم های 500 گیگابایت یا بالاتر بروید.

فناوری Raid

دنیای فناوری رفته رفته به سمت یکپارچه شدن می رود تا دسترسی به اطلاعات ساده تر و سریع تر از همیشه باشد. اس اس دی ها و تجهیزات ذخیره سازی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. فناوری Raid به همین منظور در اس اس دی ها متولد شد و اکنون در درایو های جامد رده بالا مورد استفاده قرار می گیرد. به کمک این فناوری می توانید 2 یا چند درایو اس اس دی با پشتیبانی از raid را به صورت یک واحد یکپارچه به سیستم متصل کنید و به اطلاعات آن ها دسترسی داشته باشید. این ویژگی علاوه بر افزایش طول عمر موجب می شود دسترسی اطلاعات و جابجایی فایل های سیستم در سریع ترین حالت ممکن انجام شود.

نوع رابط

آخرین مورد از نکاتی که باید در هنگام خرید یک هارد SSD بدانید نوع سوکت و رابط است که به طور مفصل در این مقاله به توضیح آن پرداختیم. اما آن چیزی که برای شما هنگام انتخاب یک هارد SSD وجود دارد بررسی این مورد است که آیا هارد SSD مورد نظر شما به کامپیوتر یا لپ تاپ شما متصل خواهد شد یا خیر؟ همه لپ تاپ و کامپیوتر های جدید از سوکت SATA استفاده می کنند و نیز تعدادی از این دستگاه ها هم دارای سوکت M.2 هستند که اغلب در مادربرد ها و لپ تاپ های جدید به کار گرفته می شوند.

سوالات متداول درباره هارد SSD

نتیجه گیری و جمع بندی

حافظه های SSD مزیت های خیلی زیادی نسبت به هارد دیسک ها دارند و گزینه ای عالی برای ارتقای لپ تاپ و سیستم های قدیمی هستند. با نصب یک SSD روی لپ تاپ خود می توانید سرعتی بیشتر از گذشته را تجربه کنید و از شر کندی لپ تاپ خود تا حد زیادی خلاص شوید. این حافظه ها تغییرات گسترده ای را در زمینه سرعت و کارایی برای کاربران به عمل می آورند و در چند سال آینده جایگزین هارد دیسک های رایج در سیستم ها خواهند شد. 

در پایان اگر تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با هارد دیسک و آشنایی با انواع هارد اینترنال دارید می توانید این مقاله را از تکنوسان مگ مطالعه نمایید.

از شما مخاطبان عزیز دعوت می کنیم تا نظرات خود را در رابطه با حافظه های SSD و انواع آن با ما به اشتراک بگذارید.