همانطور که می دانید، کولرهای آبی با استفاده از اصول ساده فیزیکی عمل میکنند؛ زمانی که آب بخار میشود، گرمای اطراف را جذب میکند و موجب خنک شدن هوا میشود. دقیقا بر همین اساس، فنها هم با حرکت جریان هوا احساس خنکی ایجاد میکنند. تمامی اجزای کولر آبی بهگونهای طراحی شدهاند که به فرایند تبخیر آب و انتقال هوای خنک به داخل خانه کمک کنند. این اجزا شامل موتور، پمپ، تسمه و بخشهای دیگر هستند. شناخت قطعات کولر آبی برای تعمیر و نگهداری به شما کمک میکند تا این کار را سادهتر انجام دهید. در این مقاله از تکنوسان مگ، مروری داریم بر ساختار و ترکیب اجزای کولر آبی. برای آشنایی با مهم ترین اجزای کولر آبی با ما همراه باشید.
آشنایی با قطعات کولر آبی
در ادامه بهصورت دقیق به بررسی اجزای اصلی کولر آبی میپردازیم تا درک بهتری از وظایف هر بخش پیدا کنیم.
قطعات الکتریکی کولر آبی
قطعات الکتریکی شامل بخشهایی هستند که با دریافت انرژی از برق، عملکرد کلی دستگاه را ممکن میسازند. این اجزای کولر آبی نیروی لازم را به بخشهای مکانیکی منتقل کرده و کارکرد کولر را تضمین میکنند. حساسیت بالای این قطعات ایجاب میکند که با دقت بیشتری از آنها مراقبت شود. چرا که در صورت خرابی یا سوختن، هزینه تعمیر یا جایگزینی آنها بالا خواهد بود. بنابراین توصیه میشود که تعمیر این اجزا را تنها به افراد ماهر و باتجربه بسپارید و شخصا اقدام به تعمیر آنها نکنید.
موتور کولر (دینام)
موتور، نیروی محرک اصلی کولر آبی محسوب میشود و مسئول به حرکت درآوردن جریان هوا است. این موتورها دارای دو حالت سرعت هستند که امکان استفاده در دور کند یا تند را فراهم میکند. زمانی که موتور شروع به چرخش میکند، ابتدا پولی کوچک متصل به آن به حرکت در میآید، سپس تسمه را به حرکت وادار کرده و در نهایت پولی بزرگ و پروانه نیز شروع به چرخش میکنند. این فرآیند، منجر به تولید باد میشود.
از آنجایی که موتور نسبت به سایر بخشها حساستر است، بهتر است کولر را در مدتزمان طولانی با دور تند روشن نگه ندارید؛ چون مصرف انرژی را بالا میبرد. در هنگام سرویس و بررسی اجزای داخلی کولر آبی، موتور را حتما تمیز کرده و روغنکاری کنید تا عملکرد آن بهینهتر و عمر آن بیشتر شود. همچنین مراقب باشید که آب به بخش موتور نرسد؛ بنابراین نحوه قرارگیری لولههای آبرسانی باید مناسب باشد.
پمپ آب کولر (واتر پمپ)
یکی دیگر از اجزای کولر آبی، پمپ آب است که وظیفه آن کمتر از دینام نیست. این قطعه، آب را به سمت قسمت بالایی کولر هدایت میکند و باعث خیس شدن پوشالها میشود. ابتدا با زدن کلید پمپ، این بخش شروع به کار میکند و بعد از مرطوب شدن پوشالها، با زدن کلید موتور، باد خنک تولید میشود.
پمپ آب نیز به اندازه موتور نیاز به بررسی و نگهداری دارد. این پمپ داخل تشتک کولر نصب میشود و از بخش زیرین، آب را مکش کرده و از طریق شلنگ به لولههای توزیع هدایت میکند. برای جلوگیری از ورود رسوبات یا ذرات، در پایین پمپ سبدی تعبیه شده که نقش فیلتر را ایفا میکند. در زمان سرویس کولر، باید سبد پمپ را تمیز کرده و در صورت وجود گرفتگی، با یک میله نازک شلنگ را پاکسازی کنید. در پایان هم پمپ را روغنکاری کنید. همیشه توجه داشته باشید که با دست مرطوب به جعبه تقسیم برق کولر دست نزنید.
جعبه تقسیم برق کولر آبی
برای تأمین برق مورد نیاز کولر، از جعبه تقسیم برق استفاده میشود. این قطعه جریان الکتریکی را دریافت کرده و به دیگر قطعات برقی کولر منتقل میکند. با استفاده از کلید، فرمان روشن یا خاموش شدن به این جعبه داده میشود. محل قرارگیری این بخش باید خشک و دور از رطوبت باشد تا از بروز خطرات جلوگیری شود.
قطعات مکانیکی کولر آبی
قطعات مکانیکی انرژی حرکتی را از اجزای الکتریکی دریافت کرده و به اجرای عملیات سرمایشی کمک میکنند. این بخشها شامل شناور، تسمه، پولی و پروانه هستند. برای حفظ کارایی آنها، روغنکاری منظم توصیه میشود.
شناور کولر آبی
وظیفه شناور، تنظیم ورود آب به داخل تشتک است. زمانی که آب کولر کم میشود، شناور پایین آمده و شیر را باز میکند. بهمحض پر شدن تشتک، شناور بالا رفته و جریان آب را قطع میکند. اگر شناور تنظیم نباشد، ممکن است یا آب بیش از حد وارد شود و کولر سرریز کند یا به اندازه کافی آب وارد نشود و پوشالها خشک بمانند. برخی شناورها دارای نشانگر هستند که برای تنظیم بهتر کمک میکنند.
پولی های کولر آبی
پولیها قطعاتی هستند که حرکت را به پروانه منتقل میکنند. پولی کوچک به موتور و پولی بزرگ به پروانه متصل است. تسمه به دور این دو میچرخد و انرژی حرکتی را منتقل میکند. هنگام سرویس، حتما این بخش را روغنکاری کنید؛ در غیر این صورت ممکن است صداهای بلند ایجاد شود.
تسمه کولر آبی
تسمه رابط بین پولی کوچک و بزرگ است و وظیفه انتقال حرکت از موتور به پروانه را دارد. اگر تسمه خیلی سفت یا شل باشد، کارایی کولر پایین میآید و احتمال پارگی آن افزایش مییابد. در صورت مشاهده پوسیدگی، بهتر است تسمه را تعویض کنید.
پروانه کولر آبی
در قسمت مرکزی کولر، پروانه داخل محفظهای حلزونی شکل قرار دارد. این قطعه با چرخش خود، جریان باد را تولید کرده و آن را از طریق کانال به داخل محیط منتقل میکند. اگر پروانه تنظیم نباشد، باعث هدر رفتن نیروی موتور میشود و ممکن است لرزش زیادی ایجاد کند. برای عملکرد بهتر، یاتاقانهای آن باید محکم و روغنکاری شوند. در صورت خرابی، باید پروانه را تعویض نمایید.
قطعات ثابت کولر آبی
علاوه بر قطعات متحرک، کولر آبی دارای اجزایی ثابت است که شامل بدنه، دریچهها، پوشال، شیر تخلیه و شبکه آبرسانی میشوند. قبل از لمس این اجزای کولر آبی، حتما برق را قطع کنید.
بدنه کولر آبی
بدنه کولر، یک مکعب فلزی است که از چهار ستون، یک سقف و یک کف ساخته شده است. این سازه در برابر شرایط جوی مقاومت بالایی دارد. برای افزایش عمر مفید بدنه، در صورت مشاهده رنگپریدگی، آن را رنگآمیزی کنید. اگر کف بدنه دچار پوسیدگی شد، باید آن را با عایقهای مناسب ترمیم نمایید.
دریچه های کولر آبی
در سه طرف بدنه، دریچههایی مشبک وجود دارد که پوشالها درون آنها قرار میگیرند. اگر رسوبی روی دریچهها مشاهده کردید، با فرچه آنها را پاک کنید تا مانع جریان هوا نشود.
پوشال کولر آبی
پوشالها تکههای نازک چوبی هستند که درون توری قرار گرفته و روی دریچهها نصب میشوند. وقتی پوشالها مرطوب شوند، باد تولید شده خنکتر شده و محیط را خنک میکند.
برای کارکرد بهتر کولر، هر دو سال یکبار باید پوشالها را تعویض کرده و در زمان سرویس، آنها را بشویید. هرچه پوشالها تمیزتر باشند، فشار کمتری به موتور وارد میشود. همچنین باید مطمئن شوید اندازه پوشالها با سایز کولر هماهنگ باشد.
شیر تخلیه کولر آبی
شیر تخلیه در کف کولر قرار دارد و در صورت پر شدن بیش از حد آب، آب اضافی را خارج میکند. همچنین هنگام شستوشوی کولر نیز از این شیر برای تخلیه آب استفاده میشود.
شبکه آب رسانی کولر آبی
در قسمت زیر سقف کولر، شبکهای از لولهها برای انتقال آب قرار دارد. پمپ آب از طریق شلنگ، آب را به این لولهها میرساند تا پوشالها خیس شوند. اگر این لولهها دچار گرفتگی یا رسوب شوند، عملکرد سرمایشی کولر دچار مشکل میشود. برای جلوگیری از این اتفاق، باید گاهی لولهها را با یک میله فلزی یا فنر تمیز کرد.
کلید کولر آبی
کلید کولر برای روشن و خاموش کردن دستگاه استفاده میشود. این کلید روی دیوار یا کنار کولر نصب میشود و گاهی امکان تنظیم سرعت نیز دارد. امروزه کلیدهای لمسی و معمولی در بازار وجود دارند که میتوانید بنا بر نیاز انتخاب کنید.
فیلتر هوای کولر
فیلتر هوا در کولر آبی وظیفه تصفیه گردوغبار و ذرات ریز را دارد. این فیلترها از فوم یا الیاف مخصوص ساخته شدهاند و باید بهصورت دورهای تمیز یا تعویض شوند تا کیفیت هوای خروجی حفظ شود.
سوالات متداول
کدام قطعات در افزایش راندمان کولر آبی تاثیر بیشتری دارند؟
موتور قدرتمند، پدهای سلولزی باکیفیت و سالم بودن پمپ آب، نقش مهمی در عملکرد بهتر کولر دارند.
چطور می توان عمر موتور کولر آبی را افزایش داد؟
با انجام سرویس منظم، بررسی تسمه و یاتاقانها، و پیشگیری از نفوذ رطوبت به سیمپیچهای موتور.
آیا تعویض پوشال با پد سلولزی برای کولر آبی به صرفه است؟
بله، پد سلولزی دوام بیشتری دارد، بازدهی تبخیری بالاتری ارائه میدهد و مصرف آب کمتری دارد.
بهترین زمان برای تعویض قطعات کولر آبی چه زمانی است؟
پیش از آغاز فصل گرما و هنگام سرویس سالیانه کولر زمان مناسبی برای این کار است.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی این پرداختیم که کولر آبی از چه قطعاتی تشکیل شده است؟ با توجه به آنچه گفته شد، کولرهای آبی هرچند طراحی سادهتری نسبت به کولرهای گازی دارند، اما نیاز به مراقبت دقیق از اجزای مختلف دارند. هرگونه سهلانگاری در نگهداری از بخشهای الکتریکی، مکانیکی یا ثابت میتواند باعث اختلال در عملکرد دستگاه شود. به همین دلیل سرویس بهموقع و پیگیری هر نوع ایراد، اهمیت زیادی دارد. در صورت نیاز به تعویض قطعاتی مانند موتور، پمپ، پروانه، تسمه و غیره، حتما از فروشگاههای اینترنتی معتبر خرید کنید. همچنین انجام خدماتی مانند نصب، تعمیر و سرویس کولر آبی را باید به کارشناسان متخصص بسپارید. اگر تجربهای از نگهداری کولر آبی داشتهاید، خوشحال میشویم در بخش دیدگاهها آن را با ما در میان بگذارید