آموزش نصب فن خنک کننده کیس و بررسی نکاتی که باید بدانید !

در دنیای فناوری امروز، کامپیوترها به یکی از ابزارهای ضروری در زندگی روزمره ما تبدیل شده‌اند. از انجام کارهای روزمره و تحصیلی گرفته تا بازی‌های ویدیویی و پردازش‌های سنگین، هر روزه به استفاده از این دستگاه‌ها وابسته‌تر می‌شویم. با این حال، یکی از چالش‌های بزرگ در استفاده از کامپیوترها، مدیریت دما و خنک‌سازی مؤثر اجزای داخلی آن‌ها است. حرارت تولید شده توسط پردازنده، کارت گرافیک و دیگر قطعات می‌تواند به عملکرد سیستم آسیب برساند و حتی منجر به خرابی‌های جدی شود. در این میان، فن‌های خنک‌کننده به عنوان یک راه‌حل مؤثر برای کاهش دما و حفظ عملکرد بهینه سیستم شناخته می‌شوند. نصب صحیح این فن‌ها نه تنها به افزایش طول عمر قطعات کمک می‌کند، بلکه می‌تواند عملکرد کلی سیستم را نیز بهبود بخشد.

با این حال، بسیاری از کاربران ممکن است از نحوه نصب و تنظیم فن‌ها مطلع نباشند و این موضوع می‌تواند به مشکلاتی در آینده منجر شود. در این مقاله از تکنوسان مگ به آموزش نصب فن خنک کننده کیس کامپیوتر خواهد پرداخت. همچنین به نکات مهمی حین نصب فن‌ها و مفاهیم سازگاری فن با دیگر قطعات کامپیوتر اشاره خواهیم کرد. اگر قصد خرید فن کیس دارید، با ما همراه باشید.

بررسی سازگاری فن خنک کننده مناسب کیس

بررسی سازگاری فن کیس و نصب آن همواره یکی از موضوعات مهم در بستن کیس بوده است. فن یکی از اجزای اصلی سیستم خنک کننده کامپیوتر است. فعالیت آن، تغییرات دمایی را در کیس ها خنثی می سازد. اگر هنوز فن‌های کیس خود را تهیه نکرده‌اید و قصد خرید فن خنک کننده را دارید، باید به یک سری موارد دقت نمایید. حتماً اندازه‌ فن‌ها را با توجه به اندازه و فضای کیس کامپیوتر خود انتخاب کنید. فن‌ها در اندازه و سایز مختلفی به فروش می‌رسند اما رایج‌ترین اندازه‌ی فن، اسپینرهایی به اندازه‌ی ۱۲۰، ۱۴۰ و ۲۰۰ میلی‌متری است. بهترین کیس‌های کامپیوتر اغلب فن‌های بسیار خوبی را دارند، در حالی‌که کیس‌های قدیمی تر و کیفیت پایین تر، فن‌های به مراتب ضعیف‌تر و صد البته پر سر و صداتر دارند. پس اگر روی نویز فن‌های کامپیوتر و سر و صدا آنها حساس هستید، بهتر است فن‌های بزرگتری خریداری کنید. فن‌های بزرگتر با دور و سرعت کمتری می‌چرخند و با فراهم کردن گردش هوای مناسب، نویز و سر و صدای کمتری دارند. همچنین از خرید فن‌های ارزان‌ قیمت اجتناب کنید زیرا ممکن است طول عمر خوبی نداشته باشند و سر و صدای بیشتری تولید کنند. بنابراین سعی کنید فن‌های کیس را از برند‌های شناخته‌شده‌تر تهیه نمایید.

همچنین کنترل عملکرد فن‌هایی که دارای سه پین هستند، سخت‌تر از فن‌های چهار پینی است. در آخر هم مقایسه کردن اطلاعات فنی فن‌های مختلف (مانند میزان نویز، چرخش هوا و…) فراموش نکنید. مقایسه مدل‌های مختلف می‌تواند در پیدا کردن بهترین فن به شما کمک بسزایی کند.

مفهوم نویز ، CFM و RPM در فن کامپیوتر

موارد دیگری که باید به سازگاری آنها با کیس خود توجه داشته باشید نویز، RPM و CFM فن های خنک کننده هستند.

CFM

کلمه CFM مخفف عبارت Cubit Feed Per Minute است یعنی فوت مکعب بر دقیقه که مقدار هوایی که در یک حجم مشخص در واحد زمان عبور می‌کند را نشان می دهد. این عدد می‌تواند بر اساس اندازه‌ی فن، RPM و این‌ که چگونه سطوح نویز را بالانس می‌کند متغیر است اما یک فن کیس خوب، حداقل دارای CFM ۵۰ است.

RPM

کلمه RPM یا سرعت چرخش بر دقیقه مخفف عبارت Revolutions Per Minute، که یکی از یکاهای اندازه‌گیری سرعت دورانی است. این یکا، بیان‌کنندهٔ تعداد دورهای چرخشی کاملی است که یک قطعه در مدت یک دقیقه به دور یک محور ثابت انجام می‌دهد. هر اندازه مقدار RPM بیشتر باشد، احتمال می‌رود هوای بیشتری حرکت کند. البته، این سرعت‌های بسیار بالا می‌تواند به افزایش صدا و نویز هم بینجامد. 

نویز

یک فن که سریع می چرخد احتمالا از یک موتور قوی استفاده می‌کند و نتیجه آن تولید صدای بیشتر و ایجاد لرزش‌های بیشتر خواهد بود که می‌تواند موجب نارضایتی کاربران شود. اگر صدای فن شما را اذیت می‌کند، تلاش کنید تا یک فن با نویز کمتر از dB ۳۰ در بازار پیدا کنید. نویز با واحد دسیبل (dB) اندازه گیری می شود.

در آخر سعی کنید بهترین تناسب را بین CFM ، صدای نویز و RPM پیدا کنید زیرا همانطور که به آن اشاره کردیم انتخاب یک فن که با دیگر قطعات کیس کامپیوتر سازگاری نداشته باشد، می تواند به بخش های دیگر کیس آسیب بزند. اگر اطلاعات کافی در زمینه سخت افزار کامپیوتر دارید و  کامپیوتر شما توانایی تنظیم عملکرد قطعات کیس را دارد، می‌توانید وارد BIOS سیستم خود شوید و یک سرعت فن شخصی‌سازی شده‌ای را به سیستم فرمان بدهید تا بین صدای نویز و اجرای خنک‌سازی یک تعادل قابل قبولی برقرار شود. یک گزینه‌ی دیگر، اضافه کردن تعداد فن‌های بیشتر یا بزرگتر به سیستم‌تان است. از آنجایی که فن‌های متعدد و مواردی با تیغه‌های بزرگتر می‌توانند هوای بیشتری را منتقل کنند، انجام این تغییرات به شما اجازه می‌دهد تا آنها با سرعت آرام تری حرکت کنند ، در تیجه صدای نویز سیستم کم خواهد شد.

آموزش نصب فن کیس

چند نوع اتصال رایج برای فن‌های خنک کننده وجود دارد. بیشتر مادربردها دارای هدرهای فن در شکل‌های 3 پین و 4 پین هستند. هدر 3 دارای یک پین برای قطب منفی برق و یک پین برای قطب مثبت برق است. پین سوم نیز برای سنسور RPM تعبیه شده است. هدر 4 پین همان 3 پین هدر قبلی با یک پین اضافه برای PWM دارد.

برای نصب، از ارتباط بین فن کیس و سایر قطعات داخل آن مطمئن شوید. به علاوه حتما کیس را از برق جدا کنید و پروسه‌ نصب و خارج‌ سازی فن را با کیس خاموش انجام دهید. کیس شما باید دارای نقاط نصب فن باشد. بسته به نوع کیس ممکن است در پشت یا جلوی آن و حتی برخی اوقات ممکن است در اطراف آن باشد. هر کیسی از قطرهای فن خاصی پشتیبانی می‌کند. بنابراین حتما دستور العمل نحوه نصب فن کیس را پیش از نصب مطالعه کنید و به دنبال فلش کوچکی در لبه‌های فن بگردید. سازنده‌ها معمولا این نشانه را در یک لبه از فن می‌گذارند تا به جهت جریان هوا اشاره کنند. اگ چنین فلشی روی لبه های فن وجود ندارد، باید جهت حرکت هوا را تشخیص دهید.

تنها نکته ای که هنگام نصب فن خنک کننده در کامپیوتر باید رعایت کنید، قرار دادن فن با سوراخ‌های نصب در یک راستا است. برای این کار با استفاده از پیچ ‌گوشتی، فن کیس را در محل مد نظر قرار دهید و با استفاده از پیچ ‌ها آن را به کیس بچسبانید. قبل از تنظیم فن کیس، پایه‌ های دستگاه را به طور صحیح قرار دهید. فن ها دارای یک سیم برق هستند، که مختص اتصال آنها به مادربورد می باشد. سیم برق را به هدر فن روی مادربورد وصل کنید. البته اگر فن شما نورپردازی RGB دارد، باید هدر RGB را هم وصل کنید. برای خارج کردن فن هم می توانید همین مراحل را انجام دهید. همچنین در صورت لزوم تنظیمات سرعت فن را در بایوس کامپیوتر خود تغییر دهید. در آخر به این نکته توجه داشته باشید که نصب فن زمانی به نیاز شما پاسخ می دهد، که فضای کافی برای گردش هوا در کیس وجود داشته باشد.

نکات نصب فن خنک کننده کیس کامپیوتر

رعایت نکات زیر به شما کمک می کند تا به درستی شیوه نصب فن کیس را انجام دهید.

از سازگاری فن با کیس و سایر قطعات داخلی کامپیوتر اطمینان حاصل کنید. فن کیس مورد نظر شما باید با دیگر قطعات کامپیوتر سازگار باشد. بعضی از کیس‌ ها به دلیل اندازه ای که دارند، تنها می تواند نوع خاصی از فن ها را روی آنها نصب کرد. حتماً قبل از خرید فن خنک کننده، مشخصات آن و کیس خود را بررسی کنید.

• به منظور جلوگیری از خطر برق‌ گرفتگی حین نصب فن کیس حتما کامپیوتر خود را خاموش کنید. کابل برق کامپیوتر را از پریز برق جدا کنید.
• هنگام نصب فن خنک کننده، حدالامکان از دست زدن به سطوح برقی یا قطعات الکترونیکی داخل کیس اجتناب کنید. به علاوه از لمس پره ‌های فن با دستان خود پرهیز کنید، تا سلامت دستگاه و خودتان را به خطر نیفتد.
• برای نصب آن، ابزار هایی مانند؛ پیچ گوشتی و استوانه به همراه چسب لازم و ضروری است.
• توصیه می شود از نرم افزار های مدیریت حرارت کامپیوتر استفاده کنید، تا دمای کامپیوتر و سرعت فن ‌ها را کنترل نمایید. این کار به بهره ‌وری بیشتر و عمر طولانی ‌تر قطعات داخلی موثر است.
• حتماً قبل از بستن کیس از عدم وجود هیچ قطعه یا پیچ خارجی در داخل کیس اطمینان حاصل کنید. این امر باعث خرابی قطعات داخلی یا موانع در جریان هوا می شود.
• در صورت استفاده از فن خنک کننده که دارای  قابلیت تنظیم سرعت یا PWM دارد، مطمئن شوید که سیم برق آن به درستی به مادربورد متصل شده باشد.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی سازگاری فن کیس و نصب آن پرداختیم. نصب فن کیس در بهبود وضعیت عملیاتی کامپیوتر ها نقش مهمی ایفا می کند. نصب فن کیس از گرم شدن بیش از اندازه کیس و سایر قطعات داخلی کامپیوتر جلوگیری می کند. به طوری که پس از اجرای آن، سرعت و قدرت سیستم چند برابر می شود. کاربران می توانند جهت نصب این قطعه در کیس ها از روش های مختلفی بهره ببرند. اما اجرای آن بدون رعایت نکات استاندارد و حین نصب بیهوده خواهد بود. با بهره وری از دستورالعمل های تولید کننده در نصب فن، میتوانید بر ایمنی سیستم‌ خود بیفزایید. در نهایت اگر شما روش دیگری را برای نصب فن خنک کننده کامپیوتر می شناسید، میتوانید در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.