سیستم عامل ها به عنوان یکی از اجزای مهم کامپیوتر ها و دستگاه های هوشمند، نقش بسیار مهمی در سیستم های دیجیتال دارند. در این میان لینوکس یکی از محبوب ترین سیستم عامل هایی است که با شعار امنیت بالا توانسته کاربران بسیاری را به خود جذب کند و یکی از پلتفرم ها و سیستم عامل های پرکاربرد سمت سرور است. سیستم عامل لینوکس که به دلیل امنیت بالا،پایداری، مدیریت آسان، قابلیت سفارشی سازی، انعطلاف پذیری و... به عنوان یکی از محبوب ترین سیستم عامل ها شناخته می شود و در توزیع های متنوعی عرضه شده است، حدود 90 درصد از زیرساخت های ابری و خدمات میزبانی را به خود اختصاص دهد. به همین دلیل آشنایی با دستورهای کاربردی لینوکس کار با این سیستم عامل را سهولت می بخشد. سیستم عامل لینوکسی در مقایسه با سایر سیستم عامل ها از سرعت و قدرت بالایی برخوردار است و به واسطه دستورات پرکاربرد آن می توانید اموری همچون نصب پکیج، ایجاد فایل، مدیریت کاربر و... را به راحتی در کوتاه ترین زمان انجام دهید. در حقیقت کاربران با یادگیری دستورات لینوکس و وارد کردن دستورات در ترمینال سرور می توانند با سرعت بیشتری از ابزارها و امکانات لینوکس بهره مند شوند و امور خود را مدیریت نمایند. در این مقاله از تکنوسان مگ به آموزش کاربردی ترین دستورات لینوکس خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
کاربردی ترین دستور های لینوکس
دستور های لینوکس در محیط ترمینال استفاده و سبب می شوند تا با سرعت بیشتری از ابزار ها و امکانات لینوکس بهره ببرید.لازم به ذکر است که تعداد دستور های لینوکس که در سرور می توان از آنها استفاده کرد، به مراتب بیشتر از چیزی است که قصد داریم در این مقاله به آن ها بپردازیم. در ادامه شما را با پرکاربردترین دستورات لینوکس آشنا خواهیم کرد تا به راحتی بتوانید با سیستم عامل لینوکسی خود کار کنید. دستورات زیر از جمله پرکاربردترین دستورات در سیستم عامل لینوکس هستند که به کاربران کمک می کنند تا به راحتی با فایل ها و دایرکتوری ها کار کنند.
دستور ls
دستور ls برای فهرست کردن فایل ها و دایرکتوری ها در دایرکتوری کاری فعلی استفاده می شود. با اجرای این دستور، تمام فایل های موجود در دایرکتوری نمایش داده می شوند.
دستور whoami
این دستور نام کاربری حساب لینوکسی شما را نمایش می دهد. اگر به دنبال اطلاعاتی درباره نام کاربری خود هستید، این دستور ساده ترین راه برای دستیابی به آن است.
دستور mkdir
با استفاده از دستور mkdir می توانید پوشه و دایرکتوری جدیدی ایجاد کنید. برای این کار، ابتدا باید نامی برای پوشه جدید مشخص کنید و اطمینان حاصل کنید که این پوشه از قبل وجود ندارد.
دستورات mv، cp و rm
این دستورات معادل عمل انتقال و کپی فایل ها در ویندوز هستند.
دستور mv برای انتقال یا تغییر نام فایل ها و پوشه ها استفاده می شود.
دستور cp برای کپی کردن فایل ها و پوشه ها به کار می رود.
دستور rm برای حذف فایل ها یا پوشه ها استفاده می شود. اگر بخواهید یک پوشه را به همراه محتویات آن حذف کنید، باید از گزینه -r استفاده کنید. توجه داشته باشید که بدون این گزینه،
دستور rm فقط فایل ها را حذف کرده و دایرکتوری ها را حذف نمی کند. همچنین، با استفاده از این دستور، احتمال دارد فایل های شما به صورت دائمی حذف شوند.
دستور touch
با اجرای دستور touch می توانید یک فایل جدید در دایرکتوری فعلی ایجاد کنید.
دستور cat
دستور cat برای نمایش محتوای یک فایل به کار می رود. با وارد کردن این دستور و سپس نام فایل مورد نظر، محتوای آن فایل به نمایش در خواهد آمد.
دستور less
دستور less به شما امکان می دهد تا محتویات فایل ها را بررسی کنید. با استفاده از این دستور، می توانید به راحتی در متن ها اسکرول کنید. برای استفاده از آن، کافی است که نام فایل را پس از وارد کردن دستور less قرار دهید.
دستور pwd
دستور pwd (Print Working Directory) برای نمایش محل دایرکتوری فعلی استفاده می شود. با اجرای این دستور، می توانید مسیر دایرکتوری فعلی خود را مشاهده کنید و بدانید در کدام دایرکتوری لینوکس هستید.
دستور passwd
با اجرای دستور passwd می توانید به راحتی رمز عبور دلخواهی برای سیستم عامل خود تعریف کنید. همچنین، این دستور به شما این امکان را می دهد که برای کاربران جدید نیز رمز عبور تعیین کنید. برای تعیین رمز عبور برای سایر کاربران، لازم است که با دسترسی root وارد شوید. پس از وارد کردن نام کاربری مورد نظر و فشار دادن کلید Enter، باید رمز عبور جدید را دو بار وارد کنید تا تغییرات اعمال شود.
دستور cd
دستور cd (Change Directory) به شما این امکان را می دهد که به دایرکتوری دلخواهتان وارد شوید. برای این کار، کافی است نام دایرکتوری مورد نظر را پس از این دستور تایپ کنید. به عنوان مثال، با وارد کردن cd /etc می توانید به سادگی وارد پوشه /etc شوید.
دستور shutdown
دستور shutdown در درجه اول برای خاموش کردن مستقیم سیستم در ترمینال لینوکس استفاده می شود. همچنین می توانید از این دستور برای راه اندازی مجدد سیستم یا خاموش شدن در زمان مقرر استفاده کنید. اگر بخواهید فرایند خاموش شدن را لغو کنید، می توانید از گزینه c- استفاده نمایید.
دستور sudo
دستور sudo برای ارائه مجوز دسترسی ادمین به کاربران استفاده می شود. با اجرای این دستور، کاربران می توانند دستورات مورد نظر خود را به عنوان ادمین اجرا کنند و به دایرکتوری ها دسترسی پیدا نمایند. توجه داشته باشید که قبل از اینکه دستور sudo اجرا شود، از شما رمز عبور ادمین خواسته خواهد شد.
دستور man
دستور man یکی از دستورات کاربردی در لینوکس است که با اجرای آن می توانید راهنمای استفاده از هر فرمان را مشاهده کنید. این راهنما شامل عنوان، خلاصه ای از نحوه نوشتار کامل دستور، هدف آن و توضیحات مربوط به آن است.
دستور history
دستور history برای نمایش تاریخچه دستورهای تایپ شده در ترمینال استفاده می شود. با وارد کردن این دستور، می توانید به تاریخچه ای از آخرین دستورهایی که در ترمینال وارد کرده اید، دسترسی پیدا کنید. این دستور یکی از محبوب ترین و کاربردی ترین دستورات در میان توسعه دهندگان نرم افزار و کاربران لینوکس محسوب می شود.
دستورات date, time و cal
این دستورات برای نمایش تاریخ، ساعت و تقویم ماه جاری مورد استفاده قرار می گیرند. اگر در حین کار با سرور لینوکسی به تاریخ دقیق نیاز دارید، می توانید به سادگی با اجرای این دستورات به اطلاعات مورد نظر دست یابید.
دستور apt
دستور apt یک ابزار قدرتمند برای نصب و مدیریت برنامه ها در سرور لینوکسی است. با استفاده از این دستور، می توانید نرم افزارهای جدیدی را نصب کرده یا آنها را به روزرسانی کنید.
دستور top
با استفاده از دستور top، می توانید لیستی از پروسه های فعال که هم اکنون در حال اجرا هستند را مشاهده کنید. این دستور مشابه Task Manager در ویندوز عمل می کند و اطلاعاتی درباره فرآیندهای در حال اجرا، استفاده از CPU و حافظه را به شما نمایش می دهد.
دستورات zip و unzip
دستورات zip و unzip برای فشرده سازی و استخراج فایل ها به کار می روند. با استفاده از دستور zip، می توانید فایل های انتخابی خود را بدون نیاز به پارامترهای اضافی فشرده کنید. کافی است نام آرشیو و فایل های مورد نظر را تایپ کنید. همچنین، برای استخراج فایل ها از آرشیو، می توانید از دستور unzip استفاده کنید و نام فایل آرشیو موردنظر را وارد نمایید.
سوالات متداول
چگونه می توان نام فایل ها و دایرکتوری ها را در لینوکس تغییر داد؟
برای تغییر نام فایل ها و دایرکتوری ها و همچنین جابه جا کردن آن ها از یک مکان به مکان دیگر، می توان از دستور mv استفاده کرد.
برای تغییر دایرکتوری در لینوکس از چه دستوری استفاده می شود؟
برای جابه جایی از یک دایرکتوری به دایرکتوری دیگر در لینوکس، از دستور cd استفاده می شود.
جمع بندی
سیستم عامل لینوکس یکی از پرکاربردترین سیستم عامل هاست که به دلیل امنیت و سرعت بالای خود، طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است. این سیستم عامل دارای توزیع های متنوعی می باشد که هر یک از آن ها قابلیت مدیریت منابع سخت افزاری دستگاه را داشته و اجرای برنامه ها را کنترل می کنند. در این مقاله، سعی کردیم پرکاربردترین دستورات لینوکس را برای کاربران شرح دهیم تا به واسطه آن بتوانند سرور لینوکسی خود را مدیریت کرده و با سرور خود در ارتباط باشند. لازم به ذکر است که تمامی دستورات مطرح شده در این مقاله، در تمامی توزیع های لینوکس یکسان عمل می کنند. در نهایت، اگر شما نیز مورد دیگری از پرکاربردترین دستورات لینوکس می شناسید، می توانید آن را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.