آشنایی با انواع پنل مانیتور؛ تفاوت پنل IPS ،TN و VA در چیست؟

مانیتور یا نمایشگرها تاثیر بسیار زیادی در نشان دادن توان خروجی سخت افزاری یک سیستم دارند و با پیشرفت قطعات سخت افزاری مانند کارت گرافیک، نیاز به یک نمایشگر قدرتمندی که بتواند تصاویر را بهتر و واقعی تر نشان دهد از هر زمان بیشتر شده است.

اگر به بازار یا وب سایت های فروشگاهی برای خرید مانیتور مراجعه کنید، حتما مانیتورهایی با پنل های IPS ،TN و VA دیده اید که در برخی موارد تفاوت قیمت آنها از زمین تا آسمان است. همچنین هر کدام از شرکت های سازنده با استناد به پنلی که در مانیتور خود به کار می برند، مدعی هستند که مانیتورشان مخصوص گیمینگ و یا طراحی حرفه ای است. حال سوالی که پیش می آید این است که اصلا پنل مانیتور چیست؟ انواع پنل مانیتور چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند و بهترین نوع آن کدام است؟ برای یافتن پاسخ این سوالات پیشنهاد می کنیم با این مقاله از تکنوسان مگ تا پایان همراه باشید.

توضیحی مختصر درباره انواع پنل مانیتور و مقایسه ویژگی های آنها

اگر بخواهیم به صورت خیلی ساده توضیح دهیم که پنل نمایشگر چیست، باید بگوییم که پنل صفحه نمایش یکی از تجهیزات تولید نمایشگر های LCD است که در ساختار نمایشگرها به کار می روند. به صورت کلی سه نوع پنل مانیتور کامپیوتر در بازار وجود دارند که هر کدام نسبت به دیگری مزایای و معایبی دارند. ابتدا برای درک بهتر این موضوع باید با انواع پنل ها آشنا شویم.

پنل Twisted Nematic یا TN

یکی از اولین پنل هایی است که در تولید مانیتورها به کار می رفت و جایگزین نمایشگرهای CRT قدیمی شد. این پنل ها به دلیل ساختار چینش مولکولی خود از نرخ به روز رسانی بالایی و تاخیر زمانی بسیار پایینی برخوردارند اما زاویه دید خوبی نداشته و دقت رنگ خوبی نیز ندارند. البته هزینه تولید این پنل ها پایین است و مانیتورهای ساخته شده با این نوع پنل ها ارزان قیمت ترین مدل های بازار هستند.

پنل In-Plane Switching یا IPS 

پنل IPS اولین بار توسط هیتاچی به بازار عرضه شد و در ادامه شرکت هایی نظیر سامسونگ نیز اقدام به تولید پنل هایی مشابه پنل IPS با نام دیگری کردند که تقریبا در عمل تفاوت خاصی با IPS ندارند. پنل IPS نسبت به پنل TN پیشرفت های بسیاری داشته و می تواند تصاویر واقعی تری را نمایش دهد، همچنین زاویه دید این پنل نسبت به پنل TN بیشتر بوده و تقریبا از هر زاویه ای تصویر را بدون تار شدن نشان می دهد. البته مانیتورهای مجهز به پنل IPS نیز مشکلات خاص خود را دارند و به عنوان مثال نرخ به روز رسانی و سرعت پاسخ گویی آنها نسبت به TN پایین تر است. پنل  IPS از نظر قیمتی از سایر پنل ها هزینه تولید بالاتری دارد و به این دلیل مانیتورهای مجهز به پنل IPS قیمت بالایی دارند. 

پنل Vertical Alignment یا VA:

سومین و آخرین نوع پنل های نمایشگر پنل VA است که مانند دو مورد قبلی از کریستال مایع برای نمایش تصویر استفاده می کند. این پنل ها تقریبا عملکرد و کیفیتی مابین دو پنل TN و IPS دارند، یعنی نه کاملا از پنل های IPS برتر اند و نه ضعیف تر از پنل های TN هستند. پنل مانیتور VA بیشترین نرخ کنتراست در انواع پنل ها دارد و از نظر زاویه دید نیز عملکردی مشابه با IPS دارد. با اینکه این پنل در زمینه پاسخ گویی و شیفت تصاویر سریع ترین نیست اما می تواند عملکرد قابل قبولی داشته باشد. از نظر قیمتی نیز پنل های VA قیمت متعادلی دارند و از پنل های IPS گران تر نیستند.

حال برای اینکه درک واضح تری از تفاوت های 3 پنل مانیتور داشته باشیم و بدانیم که هر کدام چه برتری هایی نسبت به دیگری دارند، می توان همه ویژگی های پنل ها را در جدول زیر خلاصه کرد:

هر یک از انواع پنل مانیتور برای چه کسانی مناسب است؟

پس از آشنایی با انواع پنل مانیتور و ویژگی های آنها، وقت آن است که ببینم هر کدام از پنل های VA، IPS و TN مناسب چه کسانی هستند و به درد چه نوع کارهایی می خورند. عموما برای کاربران خانگی و اداری نوع پنل و اینکه مانیتور چه ویژگی هایی داشته باشد اهمیت خاصی ندارد و تمام ویژگی های مهم در سایز صفحه نمایش و قیمت مانیتور خلاصه می شود. اما برای کسانی که به طور حرفه ای از مانیتور ها استفاده می کنند (مانند ادیتورها و گیمرها) نوع پنل، کیفیت و سرعت نمایش تصویر از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل در این بخش کاربرد انواع پنل مانیتور را به تفکیک نوع کاربری توضیح خواهیم داد.

خانگی، اداری و آموزشی: این دسته از کاربران از آنجایی که استفاده روزمره و عادی مانند تماشای فیلم یا وب گردی دارند، احتیاجی به یک مانیتور با دقت رنگ و نرخ به روز رسانی بالا ندارند. از این بابت یک مانیتور با پنل TN با امکانات عادی و قیمتی اقتصادی مناسب این افراد است.

گیمینگ: نیاز گیمرها به مانیتور مانند دسته قبل نیست و برای بازی کردن حرفه ای نیاز به یک مانیتور حرفه ای تری دارند. این دسته از کاربران خود به دو دسته کوچک تر تقسیم می شوند؛ دسته اول گیمر هایی هستند که بازی آنلاین و چند نفره مانند Battlefield و ّFortnite انجام می دهند و نیاز به یک مانیتور با نرخ به روز رسانی بیشتر از 60 هرتز و سرعت پاسخ گویی زیر 5 میلی ثانیه دارند و البته کیفیت تصویر اولویت چندانی برایشان ندارد. بهترین پنل برای گیمر های آنلاین پنل TN است که با قیمتی معقول دارای نرخ به روز رسانی بالا و سرعت پاسخ گویی بسیار سریع حدود 1 میلی ثانیه است. البته این دسته از گیمر ها اگر مشکلی بابت قیمت و هزینه ندارند می توانند با هزینه بیشتر یک مانیتور با پنل IPS و عملکردی مشابه با پنل TN تهیه کنند که کیفیت تصویر بهتری داشته و تصاویر واقعی تری را به نمایش می گذارد.

برای آن دسته از گیمرهایی که کیفیت، وضوح تصاویر و واقعی نشان دادن رنگ ها نسبت به سرعت پاسخ دهی و نرخ به روز رسانی اهمیت بیشتری دارد، پنل VA گزینه معقولی است و می تواند تجربه گیمینگ خوبی را ارائه کند. این دسته از گیمر ها اگر می توانند بودجه بیشتری را برای خرید مانیتور تخصیص دهند، مانیتورهای با پنل IPS انتخاب بهتری برای آنها محسوب شده و تجربه بصری فوق العاده و لذت بخش تری را برای آنها به ارمغان می آورد.

طراحی و ادیت عکس و فیلم: طراحان و ادیتور های فیلم و عکس نیاز دارند که محتوای در حال نمایش روی صفحه مانیتور را در واقعی ترین حالت ممکن ببینند تا بتوانند خروجی مناسبی بگیرند. به همین دلیل برای این دسته از کاربران بدون شک اولین و بهترین انتخاب پنل IPS خواهد بود.  پنل مانیتور IPS از طیف رنگ گسترده ای پشتیبانی می کند و رنگ ها را واقعی تر نشان می دهد، با این حال نمایشگر های با پنل VA نیز می توانند جایگزینی برای مانیتورهای با پنل IPS باشند.

سوالات متداول

جمع بندی

پنل نمایشگر نقشی کلیدی در خروجی تصویر و کیفیت صفحه نمایش دارد و به همین دلیل عاملی تعیین کننده در قیمت انواع مانیتور نیز به شمار می روند. امروزه به دلیل کیفیتی که پنل های آی پی اس دارند، تعداد بالایی از نمایشگرها با این پنل تولید می شوند و تقریبا توانسته موجب رضایت همه کاربران شود. اما همانطور که گفته شد پنل مانیتور IPS نیز دارای مشکلاتی است و بی نقص نیست و شاید ورود یک فناوری جدید مانند نمایشگر های OLED به دنیای مانیتورها بتواند تغییری اساسی در کیفیت صفحه نمایش ها به وجود آورد. در انتها از شما مخاطبان عزیز دعوت می کنیم که نظرات و دیدگاه های خود را درباره انواع پنل مانیتور و مزایا و معایب آنها با ما در میان گذارید.