یکی از مواردی که در هنگام انتخاب تجهیزات روشنایی اهمیت زیادی دارد، توجه به میزان روشنایی محصول مورد نظر می باشد. تا پیش از این شناختن شدت روشنایی لامپ یا چراغ قوه، یک معضل برای خریداران بود اما اکنون به راحتی می توانید حتی بدون روشن کردن آن بفهمید محصول مورد نظر دقیقا تا چه اندازه شدت روشنایی دارد. لومن یا شار نوری همانطور که شاید پیش از این نیز اسم آن را شنیده باشید، یک واحد اندازه گیری برای شدت روشنایی می باشد. در این مقاله از تکنوسان مگ قصد داریم ببینیم لومن چیست و چگونه با استفاده از آن می توان روشنایی تجهیزات نوری مختلف را اندازه گیری کرد. تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
فهرست مطالب
شار نوری یا لومن چیست؟
چنانچه قصد خرید یک لامپ برای روشن کردن فضاهای مختلف محل کار، منزل و… را دارید می بایست به تناسب آن محیط و متراژ آن و میزان نور مورد نیاز ان اقدام به انتخاب لامپ مناسب نمایید. شار نوری یا لومن واحد سنجش روشنایی است. میزان روشنایی انواع لامپ ها و تمام منابع نوری با واحدی به نام لومن اندازه گیری می گردد که با حرف فی [Φ] نشان داده می شود. به عبارت دیگر مقدار نوری که از یک منبع روشنایی در هر ثانیه خارج می شود لومن نام دارد. هر چه مقدار شار نوری یا لومن یک منبع نوری بیشتر باشد، مقدار نوری که از آن دریافت می شود، بیشتر است.
در حین خرید لامپ می بایست به میزان لومن لامپ دقت کنید. لومن در واقع واحد اندازه گیری مقدار نور در منابع روشنایی مختلف می باشد و به میزان نور خارج شده از یک منبع در هر ثانیه گفته می شود. نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که میزان لومن هر لامپ بر روی بسته بندی آن لامپ یا بر روی بدنه ی لامپ درج شده و جزو مشخصه های ثابت این محصولات به شمار می رود. بنابراین به راحتی می توانید با نگاه کردن به بدنه ی لامپ یا خواندن جعبه ی محصول به میزان لومن آن پی ببرید.
تفاوت لومن با وات چیست؟
فرض کنید برای خرید لامپ به یک فروشگاه لوازم الکتریکی مراجعه نموده اید. اکثر مردم تصور می کنند که هر چقدر توان یک لامپ بیشتر باشد، لومن یا شار نوری آن هم بیشتر است و آن منبع نوری نیز روشنایی بیشتری تولید می نماید. در صورتی که برای مثال یک لامپ ال ای دی با توان 9 وات دارای 800 لومن است. در واقع باید بگوییم که وات و لومن هیچ رابطه ای با یکدیگر ندارند و یک لامپ ممکن است دارای توان مصرفی زیادی باشد اما مقدار روشنایی آن خیلی کم باشد. مثلا یک لامپ ال ای دی با 14 وات توان مصرفی به اندازه ی یک لامپ رشته ای با توان مصرفی 100 وات می توانند از شارژ نوری یک اندازه برخوردار باشند.
علت اهمیت لومن در محصولات روشنایی چیست؟
روشنایی و نور یکی از عوامل تعیین کننده ی میزان تمرکز، بازدهی افراد و سلامت روانی آنها می باشد. لومن شما را از شدت نورپردازی هر یک از مدل های محصولات روشنایی آگاه می کند. شما می توانید با اطلاع از میزان لومن هر وسیله نوری انتخاب مناسبتری درباره تعداد لامپهایی که در هر فضا مورد نیاز است و همچنین مقدار روشنایی آن داشته باشید. مثلا شما می دانید که میزان نور مورد نیاز برای سالن پذیرایی خانه با نور لازم برای اتاق خوابتان با هم متفاوت هستند. برای آن که بدانید برای هر یک از این مکان ها باید از چه نوع لامپی استفاده کنید دانستن اطلاعاتی در زمینه لومن یا شار نوری آن لامپ به شما کمک می کند تا بهترین انتخاب را داشته باشید. با دانستن معنی لومن و نحوه محاسبه میزان روشنایی یک فضا، می توانید دکوراسیون منزل و … را به بهترین صورت نورپردازی کنید.
میزان شار نوری هر لامپ چقدر است؟
همه ی منابع روشنایی و نور کاتالوگ محصول دارند و درون آن ها اطلاعاتی مانند شار نوری و میزان توان مصرفی، کشور سازنده و… نوشته شده است. دو روش برای اطلاع از میزان شار نوری یا لومن هر لامپ وجود دارد:
- به کاتالوگی که به همراه محصول به شما ارائه شده است مراجعه نموده و میزان شار نوری یا لومن آن را بررسی نمایید.
- در گوگل نام لامپی که قصد دارید آن را خریداری نمایید جستجو کرده و سپس به سایت فروشگاه های آنلاینی که این نوع لامپ را می فروشند رفته و در بخش مشخصات یا ویژگی های محصول از میزان شار نوری یا لومن آن اطلاع پیدا کنید.
نحوه محاسبه لومن
هر کدام از لامپ هایی که در بازار وجود دارند اقدام به تولید روشنایی مشخصی می کنند که با واحد لومن یا شار نوری اندازه گیری می شود. وقتی این لامپ را در داخل چراغی قرار دهید، مقداری نور به سطح می تابد که به آن شدت روشنایی می گویند و با واحدی به نام لوکس اندازه گیری می شود. بنابراین:
شدت روشنایی(لوکس) = (ضریب کاهش * شار لامپ (لومن) / سطح کار (مترمربع)
یک لوکس شدت نور، معادل یک لومن نور که به یک متر مربع از سطح تابیده می شود. یعنی در صورتی که ۱۰۰۰ لومن نور بر روی یک متر مربع تابیده شود شدت روشنایی می شود ۱۰۰۰ لوکس، و در صورتی که همان ۱۰۰۰ لومن بر روی ۱۰ متر مربع تابیده شود شدت روشنایی ۱۰۰ لوکس خواهد بود.
لومن نور مورد نیاز هر فضا
پس از آن که با معنی شار نوری یا لومن آشنا شدید بهتر است بدانید که هر قسمت از خانه به چه مقدار لومن احتیاج دارد. برای روشنایی محل کار، اتاق خواب، هال، آشپزخانه، پذیرایی و … باید استانداردهای مناسب برای روشن نمودن آن رعایت شود. عوامل گوناگونی مانند متراژ مکان مورد نظر، رنگ دیوارها، ارتفاع سقف، شکل آن اتاق، نوع لامپ و… در مقدار روشنایی مورد نیاز مکان های مختلف تاثیر گذار هستند. میزان لومن مورد نیاز در هر فضایی متفاوت می باشد در ادامه به برخی از آن ها اشاره نموده ایم:
- در محل های مسکونی برای هر متر مربع 100 تا 200 لومن که معادل 10 تا 20 وات در لامپ رشته ای، 3 تا 7 وات در لامپ کم مصرف و 1.5 تا 3 وات در لامپ ال ای دی می باشد، نیاز است تا فضای اطراف روشن شود.
- برای هر متر مربع انبار 50 تا 100 لومن که معادل 5 تا 10 وات در لامپ رشته ای، 2 تا 3.5 وات در لامپ کم مصرف و 1 تا 2 وات در لامپ ال ای دی می باشد، احتیاج دارید تا محیط آن جا را روشن نمایید.
- برای هر متر مربع فضای باز 30 تا 60 لومن که معادل 3 تا 7 وات در لامپ رشته ای، 1 تا 2 وات در لامپ کم مصرف و 0.5 تا 1 وات در لامپ ال ای دی می باشد، برای روشن نمودن فضا نیاز دارید.
جمع بندی
شما می توانید با استفاده از نکاتی که در این مقاله برای شما بیان کردیم تفاوت لومن و وات را دانسته و سپس با نحوه محاسبه لومن آشنا شوید. با خواندن این مقاله می توانید از روش هایی که برای اطلاع از میزان شار نوری یا لومن یک لامپ است اطلاع پیدا کنید و همچنین لومن مورد نیاز برای هر فضایی را بشناسید. خوشحال می شویم اگر شما نیز درباره شار نوری یا لومن اطلاعاتی دارید در بخش کامنت با کاربران به اشتراک بگذارید.