کابل های شبکه یکی از پر کاربرد ترین انواع کابل در حوزه شبکه های کامپیوتری هستند که به طور گسترده در کابل کشی و اتصال دستگاه های مختلف داخل یک شبکه کامپیوتری، مانند اتصال کامپیوتر به مودم اینترنت یا شبکه کردن چند سیستم مختلف در گیم نت و… به کار می روند.
اما تعداد بالای انواع کابل شبکه و اسامی مختلف آنها کار را کمی سخت و پیچیده می کند و به همین دلیل شاید همه نتوانند نوع درستی از آن را برای خود انتخاب کنند. اگر علاقه مند به آشنایی با انواع کابل شبکه و کارایی هر کدام از آنها هستید، این مقاله از تکنوسان مگ به تمامی سوالات شما در این زمینه پاسخ خواهد داد.
فهرست مطالب
انواع کابل شبکه از نظر جنس
احتمالا همه شما با کابل های اینترنت زرد، آبی یا قرمز رنگی که برای اتصال مودم به اینترنت استفاده می شود، آشنایی دارید. این کابل ها انواع مختلفی دارند و مهم ترین وظیفه آنها انتقال داده و اطلاعات از یک دستگاه به دستگاه دیگری است. این داده ها می توانند اینترنت، محتوای رسانه ای مثل عکس، فیلم و… باشد که از یک دستگاه به دستگاه یا دستگاه های دیگری منتقل می شود. کابل های شبکه از نظر جنس خود به سه نوع مختلف تقسیم می شوند که عبارتند از:
کابل زوج به هم تابیده (Twisted Pair)
پر استفاده ترین نوع کابل شبکه در شبکه های محلی و تجهیزات شبکه، انواع کابل زوج به هم تابیده یا Twisted Pair هستند. این نوع کابل ها که به کابل LAN یا کابل اترنت (Ethernet) نیز مشهور اند، متشکل از یک جفت سیم با عایق پلاستیکی هستند که به دور هم پیچیده می شوند و چهار جفت از این سیم ها در یک کابل با روکش پلاستیکی در کنار هم قرار می گیرند که با کانکتور RJ45 به دستگاه ها متصل می شوند (برای آشنایی بیشتر با انواع کانکتورهای RJ می توانید به این مقاله مراجعه کنید).
علت این موضوع که سیم ها به دور همدیگر تابیده می شوند این است که از تداخل سیگنال ها و ایجاد نویز در کابل جلوگیری شود. از این نوع کابل برای اتصال کامپیوتر به اینترنت، ایجاد شبکه های محلی بین چند کامپیوتر و اتصال دو یا چند دستگاه برای انتقال اطلاعات در یک محیط خانگی و اداری استفاده می شود. در ادامه درباره انواع کابل شبکه Twisted Pair مطالب بیشتری را بیان خواهیم کرد.
کابل کواکسیال (Coaxial)
کابل های کواکسیال از مس ساخته می شوند و ساختاری چند لایه دارند که آنها را در برابر شرایط بیرونی و محیطی تا حد خوبی مقاوم می کند. از این کابل ها بیشتر برای انتقال سیگنال های آنالوگ و دیجیتال استفاده می شود و در فواصل طولانی می توانند عملکرد بهتری نسبت به کابل های زوج به هم بافته شده داشته باشند. شاید بیشترین کاربرد این کابل ها استفاده به عنوان کابل یا همان سیم آنتن تلویزیون است که سیگنال های دریافتی توسط آن را به تلویزیون منقل می کند.
فیبر نوری (Fiber-Optic)
سومین نوع از انواع کابل های شبکه، کابل های فیبر نوری هستند که با دو نوع دیگر تفاوت هایی ساختاری دارند. اساس کار کابل های فیبر نوری بر مبنای انتقال اطلاعات توسط نور است که در آنها از رشته های شیشه ای بسیار کوچکی جهت انتقال موج نور استفاده می شود و خبری از رشته سیم های مسی نیست.
مهم ترین مزیت کابل فیبر نوری در مقایسه با کابل های کواکسیال و زوج به هم بافته، سرعت بالا و پهنای بیشتر نسبت به آنها است که انتقال سریعتر اطلاعات را ممکن می کند. هم اکنون از کابل های فیبر نوری برای کارهای مختلفی استفاده می شود که معروفترین آنها مربوط به اینترنت فیبر نوری است که نسبت به سایر سرویس های اینترنت سیمی سرعت بسیار بالاتری را ارائه می دهند.
انواع کابل های زوج به هم تابیده
همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، کابل های زوج به هم تابیده شده پرکاربردترین نوع کابل برای اتصال شبکه و اینترنت در شبکه های محلی مانند خانه، فروشگاه، اداره و… هستند. این نوع کابل ها در یک دسته بندی کلی به دو نوع زیر تقسیم می شوند:
- کابل UTP (Unshielded Twisted Pair) یا زوج به هم بافته شده بدون شیلد و محافظ
- کابل STP (Shielded Twisted Pair) یا زوج به هم بافته شده شیلد دار
همانطور که از نام این دو کابل پیداست، تفاوت اصلی آنها در وجود یا عدم وجود شیلد یا روکش محافظ به دور سیم ها در داخل کابل است. با اینکه این کابل ها به دلیل نوع طراحی شان می توانند نویز را خنثی و از اختلالات جلوگیری کنند، اما اگر میزان نویز بیرونی زیاد شود (مثلا در حالتی که قرار است در کنار کابل برقی قرار بگیرند)، ممکن است قادر به مقاومت در برابر نویز نباشند.
در این شرایط باید از انواع کابل های STP استفاده کرد که در ساختار خود یک یا چند لایه روکش فویلی به دور کل سیم ها یا هر جفت سیم ها دارند. کابل های زوج به هم بافته شده STP خود بر مبنای نوع روکش به چند نوع مختلف مانند کابل FTP ( با روکش فویلی)، SFTP (با فویل و شیلد دو زوج سیم ها) و… تقسیم می شوند. البته این کابل ها به دلیل قیمت بالاتر و همچنین سخت بودن نصبشان، کمتر در کابل کشی شبکه استفاده می شوند و در اکثر مکان ها از کابل های UTP به کار می روند.
دسته بندی انواع کابل شبکه
به طور کلی انواع کابل شبکه زوج به هم تابیده را بر مبنای سه عامل سرعت انتقال اطلاعات، پهنای باند و خصوصیات الکترونیکی در دسته بندی های (Category) مختلفی قرار می گیرند که به طور خلاصه به آنها Cat گفته می شود. نام گذاری این کابل ها از Cat 1 آغاز می شود و تا Cat 8 ادامه پیدا می کنند که دسته بندی آخر جدید ترین و پیشرفته ترین در بین انواع کابل های شبکه است. در ادامه به معرفی این استانداردهای کابل شبکه می پردازیم:
کابل Cat 5 به پایین
دسته بندی های ابتدایی کابل های شبکه که از Cat 1 آغاز می شوند سرعت بسیار پایینی داشتند و برای شبکه های کامپیوتری امروز اصلا مناسب نبودند، به همین دلیل امروزه دیگر از این کابل ها در راه اندازی شبکه استفاده نمی شود و حتی در بازار هم نمی توان آنها را پیدا کرد. به عنوان مثال حداکثر سرعت انتقال اطلاعات در کابل Cat 3 معادل 10 مگابیت بر ثانیه بود که برای اینترنت و انتقال سایر فایل ها سرعت پایینی داشت. همچنین کابل شبکه Cat 5 نیز به دلیل ورود کابل های جدیدتر و پیشرفته تر کنار گذاشته شده است و از آن استفاده ای نمی شود.
کابل Cat 5e
کابل های Cat 5e نسل جدید تری از مدل های Cat5 هستند که در آن حرف e معادل Enhanced یا بهبود یافته است. کابل های Cat5e از نظر ظاهری و فیزیکی تفاوت خاصی با مدل قبلی خود ندارند اما به دلیل فناوری تولید پیشرفته تر، سرعت انتقال بالاتری داشته و می توانند به صورت بهتری از تداخل سیگنال بین جفت سیم ها جلوگیری کنند. سرعت انتقال در کابل های Cat 5E حداکثر می تواند تا 1000 مگابیت بر ثانیه نیز برسد که به همین دلیل امروزه به طور گسترده از این کابل در راه اندازی شبکه های محلی یا Local Area Network (LAN) استفاده می شود.
کابل Cat 6
کابل های Cat 6 انواع جدیدتری از کابل های شبکه هستند که نسبت به مدل های سری Cat 5 سرعت و کارایی بهتری دارند و در مسافت های طولانی تری به کار گرفته می‌شوند. این کابل ها در دو نوع UTP و STP تولید می شوند و به طور کلی می توانند عملکرد بهتری برای انتقال اطلاعات و جلوگیری از اختلال نویز داشته باشند. حداکثر سرعت انتقال اطلاعات در کابل شبکه Cat 6 می تواند به 10 گیگابیت بر ثانیه برسد که از این نظر با مدل های Cat 5 برابر به نظر می رسد اما پهنای باند کابل های Cat 6 معادل 250 مگاهرتز است که از نسل قبلی بیشتر بوده و به همین دلیل می تواند عملکرد بهتری در انتقال اطلاعات داشته باشد.
از سوی دیگر کابل های شبکه Cat 6 یکی دیگر از انواع پرکاربرد کابل ها در راه اندازی شبکه های محلی نیز هستند و به طور گسترده از آنها در کابل کشی انواع مکان های خانگی و اداری استفاده می شود.
کابل Cat 6a
کابل های Cat 6a نسخه جدیدتری از کابل های Cat 6 هستند که که در آن حرف a معادل Augmented یا تقویت شده است. در کابل های Cat 6a پهنای باند نسبت به مدل اصلی افزایش یافته است اما حداکثر سرعت آن همان 10 گیگابیت بر ثانیه است. در مدل پایه پهنای باند 250 مگاهرتز بود اما در کابل های Cat 6a این مقدار دو برابر شده و به 500 مگاهرتز افزایش یافته است. این کابل ها همگی بر خلاف تمام مدل های قبلی در مدل های روکش دار STP تولید می شوند و این کار اجازه می دهد تا در مسافت های طولانی تری بتوان از آنها نسبت به کابل های Cat 6 استفاده کرد. البته هزینه خرید این کابل ها حدود 20 تا 30 درصد گرانتر از کابل های Cat 6 است و به همین دلیل بیشتر برای راه اندازی شبکه در شرکت ها و ادارات بزرگ به کار می روند.
کابل Cat7
نسل هفتم کابل های شبکه موسوم به Cat 7 پیشرفته تر از نسل های قبلی است و از طرفی کارکرد بسیار کمتری نسبت به آنها دارد. این کابل ها از نظر ساختاری در هر زوج سیم دارای روکش هستند و کل سیم ها نیز در داخل یک فویل قرار می گیرد تا از ایجاد هرگونه نویز و اختلالی در کابل جلوگیری شود. این کابل ها سرعت انتقال بسیار بالایی دارند و گفته می شود که در یک فاصله 15 متری می توانند اطلاعات را با سرعت فوق العاده 10 گیگابیت بر ثانیه منتقل کنند.
همچنین کانکتور توصیه شده برای این کابل ها با سایر مدل های قبلی فرق می کند و باید برای آن از کانکتورهای GigaGate 45 یا مخفف آن GG45 استفاده کنید، البته همچنان قابلیت پشتیبانی از سوکت های RJ45 نیز در این کابل وجود دارد اما احتمالا مشکلاتی در صورت استفاده از این سوکت ها به جای سوکت های GG45 پیش خواهد آمد. از آنجایی که کابل های شبکه Cat 7 سرعت و پهنای باند بالایی دارند، چندان برای مصارف خانگی و حتی شرکتی به صرفه و مناسب نیستند و این نوع کاربری ها نیاز به این مقدار از سرعت و پهنای باند ندارند. به همین دلیل کابل های Cat 7 برای انتقال اطلاعات در دیتا سنترها و کابل کشی بین سرورها مورد استفاده قرار می گیرند.
کابل Cat 8
جدیدترین و پیشرفته ترین مدل در دسته بندی انواع کابل اترنت، کابل های Cat 8 هستند که ویژگی های بسیار پیشرفته و حتی آینده نگرانه ای دارند. این کابل پهنای باندی 2000 مگاهرتزی دارد که 3 برابر بیشتر از نسل قبل خودی است و حداکثر سرعت آن نیز به 40 گیگابیت بر ثانیه خواهد رسید که بیشترین میزان سرعت در بین انواع کابل شبکه Cat است. برای دستیابی به این سرعت و پهنای باند، کابل های کت 8 باید به خوبی در مقابل هرگونه اختلال الکترونیکی و نویز ایزوله باشند و به همین دلیل کابل های کت 8 همگی با روکش محافظ تولید می شوند.
علاوه بر موارد ذکر شده، کابل های Cat 8 از تکنولوژی PoE یا به اختصار Power Over Ethernet نیز پشتیبانی می کنند؛ یعنی می توانند علاوه بر انتقال اطلاعات نیروی برق را نیز از خود عبور دهد و به دستگاه دیگری منتقل کنند. این موضوع در کابل کشی سرورها و تامین برق آنها می تواند کمک زیادی کند و از استفاده سیم های اضافی جلوگیری به عمل آورد. البته این نوع کابل ها در بین همه کابل های شبکه Twisted Pair بالاترین قیمت را دارند و به همین دلیل برای مشترکان خانگی و عادی چندان به صرفه نیستند. برای کسب اطلاعات جامع تر درباره کابل Cat 8 می توانید به این مقاله نیز مراجعه کنید.
| دسته بندی | سرعت | پهنای باند |
|---|---|---|
| Cat 1 | 1Mbps | 1MHz |
| Cat 2 | 4Mbps | 4MHz |
| Cat 3 | 10Mbps | 16MHz |
| Cat 4 | 16Mbps | 20MHz |
| Cat 5 | 100Mbps | 100MHz |
| Cat 5e | 1000Mbps | 100MHz |
| Cat 6 | 1000Mbps | 250MHz |
| Cat 6a | 10Gbps | 500MHz |
| Cat 7 | 10Gbps | 600MHz |
| Cat 8 | 40Gbps | 2000MHz |
کدام کابل شبکه برای من مناسب است؟
اگر با وجود خواندن بخش بالا هنوز نتوانسته اید تصمیم بگیرید که کدام نوع کابل شبکه برای شما مناسب است، در این قسمت به پاسخ خود دست خواهید یافت. اگر مشترک خانگی هستید و به یک کابل LAN برای اتصال کامپیوتر یا لپ تاپ به مودم اینترنت ADSL نیاز دارید، کابل های Cat5e مناسب هستند و حتی نیازی به خرید کابل Cat6 و صرف هزینه اضافی نخواهید داشت.
در صورتی که می خواهید یک شبکه اترنت بزرگ در یک مکان اداری یا آموزشی در یک ساختمان چند طبقه راه اندازی کنید، پیشنهاد می کنیم که از کابل های Cat 6 و Cat 6a برای راه اندازی شبکه استفاده کنید. همچنین در صورتی که می خواهید کابل کشی در مسافت های طولانی را در این مکان ها انجام دهید، بهتر است که از انواع کابل شبکه روکش دار (STP) استفاده کنید تا از ایجاد اختلالات و نویز در مسیر کابل کشی جلوگیری شود. در آخر در صورتی که نیاز به انتقال اطلاعات با حجم بالا و پهنای باند زیادی دارید، می توان از کابل های پیشرفته تری مثل Cat 7 و حتی Cat 8 نیز استفاده کنید.
راهنمای خرید مودم و نکات مهمی که باید هنگام خرید مودم بدانیم
سوالات پرتکرار درباره انواع کابل شبکه
چند نوع کابل شبکه وجود دارد؟
تفاوت کابل شبکه Cat5 با Cat6 چیست؟
تفاوت کابل شبکه UTP با STP در چیست؟
جمع بندی
همانطور که در طول مقاله اشاره کردیم، کابل های شبکه انواع مختلفی دارند که در راه اندازی انواع شبکه های کامپیوتری به کار برده می شوند. معروف ترین نوع در بین انواع کابل شبکه نیز کابل های Twisted Pair هستند که هم مشترکان خانگی برای اتصال مودم اینترنت به کامپیوتر و هم متخصصان شبکه و سرور برای راه اندازی شبکه های محلی داخل یک سازمان یا کابل کشی سرورها از آنها استفاده می کنند. شما از کدام نوع کابل اترنت برای اتصال مودم به کامپیوتر خود استفاده می کنید؟ فکر می کنید که کدام دسته بندی کابل ها برای مصرف کنندگان خانگی مناسب است؟ شما می توانید نظرات خود را در بخش دیدگاه ها با ما به اشتراک گذارید.
