امروزه بر روی تمامی اقلامی که در فروشگاه ها وجود دارند یک سری خطوط موازی مشکی در عرض های مختلف ترسیم شده است که به این خطوط بارکد می گویند. در واقع بارکد شامل اطلاعاتی پایه از محصول مورد نظر می باشد و برای آنکه بتوان اطلاعات ذخیره شده بر روی بارکد ها را خواند از دستگاهی به نام دستگاه بارکدخوان استفاده می شود. پس از این که استفاده از بارکد برای ذخیره اطلاعات محصول رایج و مرسوم شد، شاهد افزایش امنیت اطلاعات محصولات بودیم و همین موضوع سبب فراگیر شدن بارکد در کشورهای مختلف جهان شد.
با استفاده از بارکد، علاوه بر اطلاعات اولیه، به راحتی می توان کلیه اطلاعات محصول را در یک فضای بسیار کوچک بر روی بسته بندی محصول درج کرد و در مواقع مورد نیاز با استفاده از دستگاه بارکد خوان به این اطلاعات دستیابی پیدا کرد. از این رو این فناوری نقش بسیار پر رنگ در زندگی روزمره خیلی از ما دارد. در این مقاله قصد داریم همه چیز درباره انواع بارکدخوان و چگونگی عملکرد آن را مورد بررسی قرار دهیم تا با این وسیله آشنایی بیشتری پیدا کنید. اگر قصد خرید دستگاه بارکد خوان دارید تا انتهاب این مقاله با تکنوسان مگ همراه باشید.
فهرست مطالب
بارکد چیست؟
بارکد در واقع به یکسری میله و خطوط سیاه گفته می شود که در آن تمامی اطلاعات یک محصول خاص مثل قیمت، وزن، تاریخ تولید و تاریخ انقضا، نام تولید کننده و غیره درج شده است. از نگاه بصری بارکد از تعدادی خطوط نازک و ضخیم که با فاصله از یکدیگر قرار گرفته اند به همراه تعدادی حرف یا عدد در انتهای این خطوط تشکیل شده است. عرض بارکدهای مختلف با یکدیگر متفاوت می باشد و همین موضوع سبب متغیر شدن طول برچسب آنها با یکدیگر می شود.
برای خواندن اطلاعات محصول، اسکنر اقدام به اسکن کردن برچسب بارکد می نماید و سپس آن را با در اختیار پایگاه داده کامپیوتر تطبیق می دهد تا از روی آن بتواند محصول را شناسایی کند و کلیه جزئیات محصول را به صورت خودکار شناسایی نماید. استفاده از اسکنر های دستی در اغلب فروشگاه های زنجیره ای بسیار مرسوم می باشد و تقریباً در تمامی این فروشگاه ها در بخش صندوق شاهد وجود این اسکنر ها هستیم.
انواع بارکد
همانطور که پیشتر نیز به آن اشاره کردیم بارکد به یک سری خطوط و فضاهای مشکی در ضخامت های مختلف گفته می شود که دارای دو نوع کلی است:
بارکد های خطی: این نوع بارکد ها از یک سری خطوط با فواصل و قطر های مختلف به وجود آمدهاند و اطلاعات محصول درون آن ها ذخیره شده است. به بارکد های خطی بارکد های یک بعدی نیز گفته می شود.
بارکدهای ماتریسی: این بارکد ها از یک سری مربع سفید و سیاه که در یک فضای شطرنجی وجود دارند به وجود آمده اند و نسبت به بارکد های خطی میزان اطلاعات بیشتری از محصول را می توانند نگهداری کنند. به بارکدهای ماتریسی، بارکد های دو بعدی هم گفته می شود.
انواع دستگاه بارکد خوان و نحوه عملکرد آنها
امروزه شاهد وجود انواع بارکدخوان در سطح بازار هستیم و هر یک از آنها از نظر نحوه عملکرد با یکدیگر تفاوت دارند. در واقع نوع اسکنر بارکد به میزان اطلاعات ذخیره شده در بارکد وابسته می باشد. در ادامه قصد معرفی انواع اسکنر بارکد را داریم.
دستگاه بارکد خوان قلمی
این دستگاه مجهز به یک دیود حساس به نور بوده که این دیود به عنوان سیستم روشنایی در نوک این دستگاه عمل می کند. جهت اسکن کردن بارکد محصولات مختلف کافیست این دستگاه را روی میله های بارکد جابجا نمایید. Photodiode اقدام به اندازه گیری بازتابش نور تابیده شده می نماید و توانایی تشخیص رنگ و عرض هر یک از خطوط بارکد را دارا می باشد.
دستگاه بارکد خوان لیزری
این دستگاه نسبت به مدل قبلی حرفه ای تر و پیشرفته تر می باشد و امکان پردازش داده ها را با دقت بیشتری فراهم می آورد. در نتیجه میزان خطا ها و ایرادات این دستگاه نسبت به مدل قبلی بسیار پایین تر است. نحوه کارکرد این دستگاه بدین صورت است که برای خواندن بارکد، دستگاه فوق سراسر بارکد را به صورت منظم اسکن می کند و اطلاعات محصول را در اختیار قرار میدهد.
دستگاه بارکدخوان CCD
برای تولید این دستگاه از تعداد زیادی حسگر نوری کوچک و ظریف خطی استفاده شده است که در قسمت فوقانی بارکد خوان قرار گرفته اند. حسگرهای فوق پس از اینکه مقابل بارکد قرار می گیرند اقدام به اندازه گیری انعکاس نور تابانده شده از باکس بارکد مینمایند و بدین ترتیب اطلاعات محصول را در اختیار قرار می دهند.
دستگاه بارکد خوان مبتنی بر دوربین
دستگاه بارکد خوان مبتنی بر دوربین یکی از مجهزترین و پیشرفته ترین دستگاه های بارکد خوان موجود در بازار می باشد که برای خواندن بارکد از یک دوربین فیلمبرداری استفاده می کند. لازم به ذکر است که دوربین فوق از فناوری CCD بهره می برد. در اصل نحوه عملکرد این دوربین شبیه به بارکد خوان مدل قبلی می باشد. تنها تفاوتی که بین این بارکد خوان با بارکد خوان CCD دارد این است که به جای استفاده از حسگر های مختلف از یک دوربین فیلمبرداری که از صدها حسگر مرتب استفاده می کند برای خواندن بارکد بهره می برد.
دستگاه بارکد خوان چند وجهی
این دستگاه برای اسکن کردن بارکد از گروهی از خطوط منحنی و مستقیم در جهت های مختلف استفاده می نماید. در واقع این دستگاه به جای اسکن کردن خطوط از پرتوهای گوناگون برای اسکن کردن استفاده می نماید و همین موضوع سبب شده تا دقت این دستگاه نسبت به دستگاه های بارکد خوان لیزری ساده و تک خطی بسیار بالاتر باشد. نکته ای که در خصوص این محصول وجود دارد این است که این دستگاه میتواند اسکن از فاصله طولانی را نیز انجام دهد.
انواع بارکد خوان از نظر نحوه عملکرد
دستگاه های بارکد خوان بسته به اینکه در چه محلی مورد استفاده قرار می گیرند و کاربرد مورد انتظار از آنها چیست دارای تقسیم بندی های مختلفی هستند که در ادامه قصد تشریح هر یک از این دسته بندی ها به شما را داریم:
دستگاه های بارکد خوان بی سیم
در برخی از مراکز خرید دستگاه های بارکد خوان لازم است تا به صورت مکرر جابجا شوند و به همین دلیل چنانچه در این مراکز از دستگاه های بارکد خوان بی سیم استفاده شود، علاوه بر اینکه سرعت انجام کارها به حد قابل قبول افزایش پیدا می کند امور محوله نیز آسان تر انجام خواهد شد.
این دستگاه ها در دو نوع مختلف بلوتوثی و وای فای به بازار ارائه شده اند و این دو نوع از نظر برد و خصوصیات مختلف با یکدیگر تفاوت دارند. به همین خاطر قیمت این دو محصول با یکدیگر متفاوت می باشد. به طور معمول دستگاه های بارکد خوان بی سیم تا شعاع ۱۵ متری از برد مناسبی برخوردار می باشند. البته دستگاه های بارکد خوان بی سیم صنعتی نسبت به انواع دیگر از ضربه پذیری و مقاومت بیشتری برخوردار می باشد و قیمت آن نیز بالاتر است.
دستگاه بارکد خوان همراه
استفاده از این دستگاه ها در فروشگاه های بزرگ یا انبارها مرسوم و رایج می باشد و دلیل این امر هم این است که در این مکان ها به دلیل بالا بودن تعداد محصولات، چنانچه از دستگاه های بارکد خوان همراه استفاده نشود می بایست تک تک محصولات را به دستگاه بارکد خوان نزدیک نمود و همین موضوع می تواند یک معضل بسیار بزرگ به وجود بیاورد و روند کار را به یک روند زمان بر و دشوار تبدیل کند.
اما با استفاده از این دستگاه به راحتی می توان اطلاعات محصولات مختلف را در همان مکانی که قرار گرفته اند ثبت نمود و در مواقع مورد نیاز اقدام به بازیابی این اطلاعات کرد. البته این دستگاه دارای نام دیگری نیز می باشد و در بازار به PDA شهرت دارد.
دستگاه بارکد خوان سیمی
این دستگاه ها توسط یک سیم به دستگاه مرکزی متصل شده اند و اتصال آنها از طریق پورت های مختلفی نظیرserial ، USB Parallel و شبکه انجام می شود. البته استفاده از دستگاه هایی که پورت USB دارند در بین کاربران مرسوم تر می باشد. از جمله محدودیت هایی که این دستگاه با آن مواجه است محدودیت جابجایی می باشد و همین موضوع سبب کم شدن حوزه عملکرد این محصول در مکان های مختلف شده است. در نتیجه قیمتی که برای فروش دستگاه بارکد خوان سیمی در نظر گرفته شده، نسبت به سایر دستگاه ها پایین تر می باشد.
دستگاه بارکد خوان دست آزاد
این دستگاه جزو دستگاه های ثابت و فیکس به شمار می رود و برای استفاده از آن می بایست محصولاتی که قصد اسکن کردن آنها را دارید را از زیر یا مقابل آن عبور دهید تا بدین وسیله دستگاه اقدام به اسکن کردن بارکد آنها نماید. به دلیل آنکه این دستگاه ها دارای اسکن باز و تمام جهت هستند، در نتیجه برای استفاده از آنها لازم نیست تا اقدام به مماس کردن بارکد محصولات با دستگاه نمایید.
مزایا و معایب سیستم بارکد
به دلیل مزایای بسیار زیادی که سیستم بارکد دارا می باشد استفاده از آن روز به روز گسترده تر می شود و روزانه تعداد افراد بیشتری به استفاده از این سیستم روی می آورند. به همین خاطر قصد بررسی مزایا و معایب این سیستم به اختصار را داریم.
مزایای سیستم بارکد خوان:
- داده ها و اطلاعاتی که توسط این سیستم ثبت میشوند بسیار دقیق هستند و کار ثبت اطلاعات محصولات مختلف نسبت به حالت دستی در مدت زمان بسیار کوتاه تری انجام خواهد شد.
- به دلیل دقیق بودن این سیستم، خطاهای انسانی در ثبت اطلاعات نیز کاهش چشمگیری پیدا کرده است.
- در مواقعی که نیاز به بازیابی اطلاعات ثبت شده می باشد در کسری از زمان می توان اطلاعات مورد نظر را بازیابی نمود.
- به دلیل اینکه با ورود این سیستم به بازار انجام برخی از فرایند ها بسیار آسان تر و راحت تر شد، به جای استفاده از چندین نیروی کاری مختلف برای انجام یک سری امور، تعداد نیروهای کمتری نسبت به قبل نیاز است و این موضوع سبب کاهش هزینه های مربوط به نیروی انسانی در اثر خودکارسازی فرایندها شده است.
- استفاده از این سیستم بهره وری راه به طرز چشمگیری افزایش داده و منجر به بالا رفتن کارایی در انجام امور شده است.
- استفاده از این سیستم بسیار آسان و راحت می باشد و در مدت زمان کوتاهی می توان نحوه استفاده از آن را به نیرو ها آموزش داد.
- به دلیل آنکه اطلاعات ارائه شده توسط این سیستم دقیق هستند، در نتیجه تصمیم گیری هایی که بر مبنای اطلاعات حاصله از این سیستم صورت می پذیرند نیز بهبود خوبی پیدا کرده است.
معایب سیستم بارکدخوان:
- قیمت برخی از دستگاه های بارکد خوان پیشرفته نسبتاً بالا می باشد و به همین خاطر در مکان های بزرگ نظیر فروشگاه های زنجیره ای یا انبارها هزینه خریداری این تجهیزات می تواند خریدار را متحمل پرداخت هزینه بالایی نماید.
- امروزه اغلب عملیات های انبارداری بر مبنای بارکد کالاها انجام می شود. چنانچه بارکد گذاری محصولات مختلف به وسیله تولید کنندگان آنها انجام نشده باشد، کار کد گذاری این محصولات می تواند یک پروسه هزینه بر و زمان بر باشد. البته برخی تولیدکنندگان به دلیل آن که فرایند چسباندن بارکد برایشان یک فرآیند زمان بر و وقت گیر می باشد از این سیستم راضی نیستند.
- استفاده از سیستم بارکد خوان برای مشاغل و کسب و کارهای کوچک از نظر صرف زمان و هزینه توجیه اقتصادی در بر ندارد و به همین خاطر این مشاغل چندان گرایشی به استفاده از این سیستم ندارند.
راهنمای خرید پرینتر؛ چه نوع چاپگری برای من مناسب است؟
جمع بندی
امروزه برای ذخیره اطلاعات هر محصول اقدام به وارد کردن این اطلاعات در بارکد محصول و درج این بارکد بر روی محصولات می نمایند. برای بازیابی این اطلاعات از دستگاه های مخصوصی که به بارکد خوان شهرت دارند استفاده میشود. دستگاه های بارکد خوان در طول زمان تغییرات زیادی را تجربه کرده اند و امروزه شاهد وجود مدل های متنوع و گستردهای از این دستگاه در سطح بازار هستیم که هر یک از آنها دارای قیمت و ویژگی متفاوتی هستند.
در این مقاله پس از بررسی انواع بارکدخوان موجود در بازار پرداختیم. بنابراین هر کاربر به تناسب عملکرد مورد انتظار خود می بایست یک دستگاه بارکد خوان متناسب را خریداری نماید تا بتواند نتیجه مورد نظر خود را حاصل کند. آیا شما هم با این دستگاه ها کار کرده اید؟ نحوه عملکرد آنها را چگونه توصیه توصیف می کنید؟ با در میان گذاشتن نظرات خود در بخش کامنت می توانید به سایر کاربران کمک کنید تا بتوانند یک دستگاه بارکدخوان متناسب با نوع نیاز خود را خریداری نمایند.