همه چیز درباره استاندارد IP

لوازم الکترونیکی دیجیتال مانند موبایل و ساعت هوشمند نسبت به مایعات و گرد و خاک حساس هستند و شرکت های تولید کننده این لوازم در محصولات خود از استانداردهایی تحت نام استاندارد IP استفاده می کنند تا از آسیب های احتمالی به این دستگاه ها جلوگیری شود. ما در این مقاله قصد داریم همه چیز درباره استاندارد IP را شرح دهیم و شما را با علایم و معانی آن آشنا کنیم. در ادامه با تکنوسان همراه باشید.

استاندارد IP چیست ؟

استاندارد IP  (مخفف Ingress Protection) قرار است به ما نشان دهد که آیا با وسایل الکتریکی می توانیم زیر باران قدم بزنیم یا در استخر شنا کنیم؟ در ابتدای کار بهتر است بگوییم که گرفتن استاندارد IP وسیله شما را ۱۰۰% از نفوذ آب و گرد و غبار ایمن نمی کند. در واقع این آزمایشات در محیط آزمایشگاه تحت شرایط خاصی انجام می شوند که ممکن است در زندگی واقعی به همان صورت برای شما پیش نیاید. اما وجود چنین استانداردهایی می تواند تا حد زیادی از دستگاه هوشمند شما در برابر نفوذ آب و گرد و خاک مراقبت کند.

نحوه کد گذاری استاندارد IP

استاندارد IP از ۲ مؤلفه تشکیل شده است که هر یک با گذاشتن عددی در کنار نام آن نشان دهنده درجه حفاظتی کسب شده توسط دستگاه می باشد (مثلا IP68). مؤلفه اول عددی بین ۰ الی ۶ است که برای نشان دادن مقاومت دستگاه در برابر اجسام جامد بوده و دومین عدد که بین ۰ تا ۸ است مقاومت وسیله در برابر رطوبت و آب را مشخص می کند.از طرفی گاهی شما بجای ۲ عدد در مقابل عبارت IP ، یک عدد به همراه X (مثلاً IPX8 یا IP6X) می بینید که این امر بدان معناست که در محلی که به جای عدد، X قرار داده شده است آزمایشی روی دستگاه صورت نگرفته است. بنابراین IP2X یعنی در برابر نفوذ اجسام جامد ، امتیاز ۲ را کسب کرده و آزمایش مایعات روی آن انجام نگرفته است. در ادامه هر یک از این کدها و معانی آنها را توضیح خواهیم داد.

استاندارد محافظت در برابر  جامدات و ذرات معلق

همانطور که اشاره شد در استاندارد IP عدد اول نشان دهنده میزان مقاومت در برابر نفوذ گرد و خاک است. این عدد از ۰ تا ۶ درجه بندی داشته که هر کدام معنای خاص خود را دارد:

IP0X: نشان دهنده عدم محافظت دستگاه در برابر هر گونه جسم جامد با هر سایزی است.احتمالاً هیچ وقت روی دستگاه یا داخل دفترچه راهنما این عبارت را نخواهید دید. زیرا چنین چیزی آن قدر بدیهی است که نیازی به ذکر کردن ندارد و نیز معمولاً شرکت های سازنده تا این حد با مشتری ها صادق نیستند.

IP1X: نشان دهنده محافظت دستگاه در برابر اجسام جامد تا قطر ۵۰ میلی متر است. در واقع مقصود از این گواهی این است که اجسامی با قطر ۵۰ میلی متر می توانند به دستگاه نفوذ کنند. این مورد هم احتمالاً روی دستگاه قرار داده نمی شود، چرا که برای وجود اجسامی با قطر ۵ سانتی متر قطعاً به حفره بزرگی نیاز خواهد بود که به سادگی قابل تشخیص است!

IP2X: نشان دهنده ایمن بودن وسیله در برابر ورود اجسام با قطر ۱۲٫۵ میلی متر (در حدود یک بند انگشت) می باشد.

IP3X: نمایش دهنده مقاومت وسیله در برابر ورود اجسامی با قطر ۲٫۵ میلی متر که شامل سیم های ضخیم و اجسامی از این قبیل می شود.از این مورد به بعد روی دستگاه های کوچک الکتریکی از قبیل هندزفری ، هارد اکسترنال ، پاوربانک و حتی گوشی موبایل احتمالاً حک شود، البته اگر تست های آن را با موفقیت گذرانده باشد.

IP4X: عایق بودن دستگاه در برابر ورود اجسامی با قطر ۱ میلی متر از جمله سیم ، سوزن ، نخ ، پیچ و … را نشان می دهند.

IP5X: این عبارت ، مقدار کمی محافظت در برابر گرد و غبار ریز را مشخص می کند اما به معنی مقاومت کامل در برابر نفوذ گرد و خاک نیست. البته این میزان از مقاومت برای اکثر مصرف کنندگان کفایت می کند. این استاندارد به شما نشان می دهد که اگر گوشی موبایل از دستتان رها شود و داخل خاک باغچه یا لب ساحل بر روی شن ها بیافتد ، هیچ خاک و شنی به داخل آن وارد نمی شود.

IP6X: آخرین و بالاترین استاندارد در مؤلفه اول برای گرد و غبار است که نشان می دهد هیچ گونه ذرات ریزی همانند گرد و خاک هایی که در هوای اطراف ما وجود دارد ، نمی تواند وارد دستگاه شود. این استاندارد برای کسانی که می خواهند از موبایل یا ساعت هوشمند خود در مکان هایی پر از گرد و خاک و ذرات معلق در هوا استفاده کنند، کاملا مناسب می باشد.

استاندارد محافظت در برابر نفوذ آب

عدد دوم در استاندارد IP نشان دهنده محافظت دستگاه در برابر نفوذ مایعات است. این عدد با توجه به دستگاه یکی از اعداد بازه ۰ تا ۸ را خواهد گرفت.این مؤلفه برای اغلب کاربران از اهمیت بیشتر نسبت به مقاومت در برابر گرد و غبار بر خوردار است، چرا که با ورود مقداری غبار احتمالاً مشکلی برای دستگاه پیش نمی آید اما با نفوذ مقدار کمی آب ممکن است دستگاه از کار بیافتد. معنای هر عدد در مؤلفه دوم به صورت زیر است :

IPX0: نشان دهنده عدم محافظت دستگاه از ورود هر مقدار آب حتی یک قطره است. همانند عدد اول که نشان دهنده نفوذ اجسام جامد است ، احتمالاً این مورد هم روی دستگاه یا داخل جدول مشخصات نوشته نمی شود.

IPX1: نشان می دهد وسیله ما در مقابل قطره آب مقاوم است. یعنی اگر در حین استفاده از گوشی دستانتان عرق کرد ، مشکلی برای آن ایجاد نمی شود.

IPX2: نشان دهنده محافظت دستگاه از نفوذ آب چکه شده با شیب ۱۵ درجه دستگاه نسبت به حالت عادی است.در بالا اشاره کردیم که برخی از این استاندارد ها ممکن است نسبت به شرایط واقعی کمی متفاوت باشد. اگر بخواهیم مثال واقعی این مورد را برای شما بیاوریم احتمالاً صحبت کردن با گوشی زیر نم باران شبیه ترین حالت ممکن به واقعیت باشد.

IPX3: این عدد مقاومت در برابر اسپری شدن آب را مشخص می کند و مقاومت دستگاه در برابر ذرات ریز آبی که به سمت آن پرتاب می شوند را مورد آزمایش قرار می دهد. مثال عینی از کاربرد IPX3 می تواند ایستادن در کارواش یا در کنار آبشار برای عکس گرفتن باشد. همچنین شما می توانید بدون آسیب رسیدن به دستگاه ، وسیله خود را با اسپری های پاک کننده تمیز کنید، هرچند که این مورد پیشنهاد نمی شود و بهتر است از تماس مستقیم اسپری با وسیله جلوگیری کنید.

IPX4: مقاوم بودن وسیله در برابر پاشش آب به مقدار کم را مشخص می کند. دستگاهی که دارای این استاندارد باشد ، تقریباً قابلیت شستشو دارد و می توانید زیر آب با فشار کم آن را بشویید.

IPX5: مشخص کننده مقاومت دستگاه در برابر آبپاش (واترجت) با فشار معمولی است. وسیله ای که این استاندارد را دارد را به راحتی می توان زیر شیر آب شستشو داد. به عبارت دیگر می توانید شلنگ آب را روی دستگاه گرفته و آن را بشویید!

IPX6: مشخص کننده مقاومت دستگاه در برابر آبپاش (واترجت) با فشار شدید است. وسیله ای که دارای این استاندارد است را با هر فشار آب و به هر صورتی که دلتان خواست امتحان کنید اما آن را به داخل آب پرتاب نکنید.

IPX7: به شما نشان می دهد که وسیله مورد نظر حتی زیر آب هم می تواند بدون مشکل استفاده شود، اما به شرطی که عمق آب کمتر از ۱ متر باشد. (آن هم با مدت زمان محدود کمتر از ۳۰ دقیقه)

IPX8: بالاترین استاندارد در برابر رطوبت و مایعات است که به کاربر نشان می دهد در مدت زمانی بیشتر از ۳۰ دقیقه ( بسته به محصول) و در عمقی بیشتر از ۱ متر، امکان استفاده از گجت هوشمند و وسایل الکتریکی دیگر دارای این استاندارد وجود خواهد داشت.

چه وسایلی دارای استاندارد یا گواهینامه IP هستند ؟

اکثر محصولات ساخته شده توسط برندهای معتبر روی دستگاه و جعبه یا داخل دفترچه راهنما این استاندارد را ذکر می کنند. اما به جز این وسایل برخی لوازم جانبی از جمله هندزفری، اسپیکر، فلش مموری و هارد اکسترنال هم دارای این استاندارد هستند. هارد اکسترنال برندهای Orico و ADATA و Silicon Power اغلب دارای استاندارد IP هستند و در صورت بروز حوادثی مثل ریختن آب روی آنها یا افتادن در آب مشکلی برای آنها پیش نخواهد آمد. برند Patriot هم یکی از برند هایی است که کار آن تولید فلش مموری است و فلش های این شرکت هم دارای استاندارد IP هستند.

در مورد هندزفری اما قضیه کمی متفاوت است. محل قرارگیری هندزفری (روی گردن) یکی از نقاط تعریق بدن است و همچنین احتمال خیس شدن آن در زیر باران زیاد است. بنابراین در هنگام خرید هندزفری به خصوص بلوتوثی بهتر است به داشتن این استاندارد دقت کنید. با توجه به اینکه نمونه های تقلبی هندزفری در بازار بسیار زیاد است و به راحتی هر چیزی روی جعبه آنها نوشته می شود ، پیشنهاد ما خرید از مرکزی معتبر است.

در صورت تمایل به خرید هندزفری می توانید به دسته بندی انواع هندزفری سیمی و هندزفری بلوتوثی فروشگاه تکنوسان مراجعه کنید.

استاندارد ATM و تفاوت آن با استاندارد IP

استاندارد دیگری که اغلب برای دستبندهای سلامتی و ساعت های هوشمند به کار می رود، استاندارد رتبه بندی اتمسفر است که با عبارت ATM نشان داده می شود. این استاندارد میزان مقاومت در برابر فشار آب را برای یک دستگاه هوشمند نشان می دهد اما به این معنی نیست که دستگاه دارای این استاندارد در مقابل نفوذ آب کاملا مقاوم باشد. استاندارد ATM برای دستگاه هایی که قرار است در زیر آب به کار گرفته شوند کاربرد دارد و نشان دهنده میزان مقاومت در برابر فشار آب در عمق مشخصی خواهد بود. به عبارت دیگر میزان فشار وارده بر دستگاه در هر عمق 10 متری آب معادل یک اتمسفر است و به عنوان مثال یک ساعت هوشمندی که دارای استاندارد 5ATM باشد، امکان تحمل فشار آب تا عمق 50 متری را دارد. همچنین هر مقدار عدد پشت عبارت ATM بزرگتر باشد، می توانید از دستگاه خود در مکان های عمیق تری استفاده کنید.

تفاوت استاندارد ATM با استاندارد IP در این است که ATM نشان دهنده میزان عمق استفاده از یک دستگاه هوشمند بوده در حالی که استاندارد ضد آب IP نشان دهنده میزان مقاومت آن دستگاه در برابر نفوذ آب است و مدت زمان مقاومت آنها در زیر آب را نشان می دهد.

سوالات متداول درباره استاندارد IP

جمع بندی

هرچه عدد اخذ شده در گواهینامه IP بالاتر باشد، مقاومت وسیله شما در برابر نفوذ جامدات و مایعات بیشتر است و می توانید از آن در زیر آب استفاده کرده و حتی در مواردی آن را بشویید. اما با توجه به اینکه ریختن آب روی وسیله الکتریکی یا وارد شدن هر جسم جامدی به داخل دستگاه که موجب آسیب رسیدن به آن شود جزء خدمات گارانتی محاسبه نمی شود، توصیه می کنیم بهتر است همچنان مراقب دستگاه خود در برابر ورود انواع مایعات و گرد و غبار باشید. در پایان از شما همراهان همیشگی تکنوسان می خواهیم که نظرات و تجربیات ارزشمند خود را با ما به اشتراک بگذارید.