لامپ ها یکی از مهم ترین تجهیزات روشنایی در زندگی ما هستند که وظیفه ایجاد روشنایی و زیباسازی محیط زندگی و محل کار را بر عهده دارند. با پیشرفت تکنولوژی امروزه در بازار انواع مختلفی از لامپ ها موجود هستند که برای روشنایی خانه، دفاتر اداری، معابر و سایر محیط ها مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین آشنایی با ویژگی ها و انواع مختلف لامپ ها می تواند در انتخاب یک لامپ خوب برای منزل یا محیط کار مفید باشد. در راهنمای خرید لامپ ما اطلاعات مفیدی را درباره انواع لامپ در اختیار شما قرار خواهیم داد تا در خرید بعدی خود در صورت مراجعه به مغازه الکتریکی یا فروشگاه های اینترنتی با اطلاع و آگاهی بیشتر یک لامپ برای منزل یا محیط کارتان انتخاب کنید. با تکنوسان مگ همراه باشید.
فهرست مطالب
چند نوع لامپ داریم؟
از زمان اختراع لامپ روشنایی تا به امروز انواع مختلفی از لامپ ها تولید شده اند که با گذشت زمان مدل های جدیدتری با نوردهی بیشتر و توان مصرفی کمتر جایگزین آنها شده اند. اکنون اگر به یک مغازه الکتریکی برای خرید لامپ بروید، فروشنده به شما چند مدل را پیشنهاد می کند که هر کدام تفاوت هایی از نظر نوردهی و حتی شکل ظاهری با همدیگر دارند. به همین دلیل شناخت انواع لامپ می تواند به انتخاب یک لامپ خوب و مناسب برای برای منزل یا محل کار منجر شود. در ادامه به معرفی انواع مختلف لامپ خواهیم پرداخت
لامپ رشته ای
اولین نوع در بین لامپ ها، انواع لامپ رشته ای است که در گذشته در تمام خانه استفاده می شد و نوری زرد رنگ داشتند. این لامپ ها از یک حباب شیشه خالی از هوا یا پر شده با گاز نیتروژن ساخته می شوند که در داخل این حباب شیشه ای یک رشته تنگستن وجود دارد که با گرم شدن از خود نور ساطع می کند. این نوع لامپ ها نوردهی ضعیفی دارند و بهره وری انرژی نیز در آنها بسیار پایین است، به همین دلیل امروزه کمتر شاهد استفاده از انواع لامپ رشته ای در خانه ها و مکان های عمومی هستیم و به جای آنها لامپ های کم مصرف و LED جایگزین شده اند.
لامپ هالوژنی
لامپ های هالوژنی نوع پیشرفته تر لامپ های رشته ای هستند منتهی با این تفاوت که ساختار و کارکرد نسبتا متفاوتی با لامپ های رشته ای دارند. همانند لامپ های رشته ای، در لامپ هالوژنی از رشته تنگستن برای نوردهی استفاده می شود اما در این لامپ ها در داخل محفظه با یک گاز هالوژن پر می شود و رشته های تنگستن نیز در داخل یک کپسول از جنس کوارتز قرار می گیرند. معمولا از این لامپ ها برای نورپردازی سقفی استفاده می شود و در رنگ های متنوعی مانند قرمز، سبز، آبی، زرد و… نیز تولید می شوند. این لامپ ها نسبت به لامپ های رشته ای بهره وری انرژی بیشتر و طول عمر بالاتری دارند و در نتیجه می توان از آنها برای مدت طولانی تری استفاده کرد.
لامپ فلورسنت فشرده (کم مصرف)
لامپ های فلورسنت فشرده (Compound Fluorescent Lamp) یا CFL که به نام لامپ کم مصرف نیز شناخته می شوند، از خانواده لامپ های فلورسنت مهتابی هستند و به طور ویژه به عنوان جایگزین لامپ های رشته ای طراحی شده اند. این لامپ ها نسبت به لامپ های رشته ای انرژی کمتری مصرف می کنند، روشنایی مطلبوبی دارند و طول عمرشان نیز زیاد تر از آنها است. اما به دلیل وجود جیوه در ساختارشان و خطرناک بودن جیوه برای انسان در صورت شکسته شدن لامپ و پخش شدن در محیط، دفع و امحا آنها چالش برانگیز خواهد بود.
لامپ LED
لامپ های های LED نسل جدید انواع لامپ ها هستند که از قطعه نیمه هادی LED برای نوردهی استفاده می شود. این لامپ ها به دلیل نوردهی عالی، بهینه بودن مصرف برق و عمر بالا به طور گسترده در محیط های خانگی و تجاری استفاده می شوند و در سال های اخیر جایگزین لامپ های کم مصرف شده اند. یکی از مهم ترین تفاوت های لامپ های LED با سایر مدل ها نوع تابش نور آنها است که در این لامپ ها نور به صورت مستقیم منتشر می شود، در حالی که در مدل های رشته ای و فلورسنت نور در جهت های مختلفی تابیده می شود، به همین دلیل شاید لامپ های LED چندان برای فضاهای کوچک مانند اتاق مناسب نباشند. البته برای حل این مشکل بهتر است که از چند لامپ LED در یک محیط مانند اتاق استفاده کنید تا نور در همه جای اتاق پخش شود.
لامپ SMD
لامپ های SMD یا Surface Mounted Diode نوع دیگری از انواع لامپ های LED هستند که روی یک برد الکترونیکی لحیم شده اند و ویژگی های متنوعی دارند. این لامپ ها از تعداد زیادی لامپ های LED روی یک برد تشکیل می شوند و انعطاف زیادی در بخش طراحی و تولید دارند و به همین دلیل به طور گسترده در نورپردازی های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند. به اما در زمینه نوردهی لامپ های اس ام دی به دلیل استفاده از چندین ال ای دی کوچک در ساختارشان نور بیشتر و قوی تری را نسبت به مدل های LED معمولی منتشر می کنند.
لامپ متال هالید
لامپ های متال هالید (Metal Halide Lamp) از یک لوله تخلیه سرامیک یا کوارتزی در داخل یک حباب تشکیل شده اند که شامل نمک های متال هالید به همراه مقداری جیوه و یک گاز فعال ساز است. این لامپ ها نسبت به ابعادشان می توانند نور بسیار زیادی تولید کنند و به همین دلیل در مکان های بزرگی همچون سالن های بزرگ، سوله ها و روشنایی معابر از آنها استفاده می شود. البته با روی کار آمدن لامپ های LED استفاده از این لامپ ها نسبت به گذشته کمتر شده است.
لامپ بخار سدیم
لامپ های بخار سدیم (sodium vapour lamp) جزو انواع لامپ های تخلیه الکتریکی در گاز (مانند لامپ های فلورسنت و متال هالید) می باشند که متشکل از یک شیشه مرکزی از جنس بروسیلیکات هستند که این شیشه با الکترودهای فلزی در یک شیشه خلا دیگه (حباب اصلی لامپ) تثبیت می شود.
این نوع لامپ ها کارایی و نوردهی بسیار خوبی دارند و نور را در جهات مختلفی می توانند پخش کنند، همچنین نور لامپ های بخار سدیم در مه نیز قابل دیدن است و قابلیت استفاده در هوای مه آلود را نیز دارند. بهترین نمونه استفاده از انواع لامپ بخار سدیم چراغ های روشنایی روشنایی جاده ها هستند که در شب این چراغ ها با یک نور قوی زرد نزدیک به رنگ نارنجی جاده ها و معابر را روشن می کنند.
در هنگام خرید لامپ به چه چیز هایی توجه کنیم؟
شاید در نگاه اول فکر کنید که هرچه لامپ توان و قیمت بالاتری داشته باشد و سایز آن بزرگتر باشد، قوی تر و با کیفیت تر است. اما فاکتور های دیگری نیز وجود دارند که به شما می توانند در انتخاب یک لامپ خوب کمک کنند. در ادامه مقاله راهنمای خرید لامپ به بررسی فاکتورهای مهم در هنگام خرید انواع لامپ می پردازیم.
رنگ نور
احتمالا همه شما می دانید که در بازار انواع لامپ ها معمولا به صورت آفتابی (زرد)، مهتابی یا سفید (یخی) تولید می شوند. برای بیان نوع رنگ در لامپ ها از واحد دمای رنگ استفاده می شود که با کلوین (K) نمایش داده می شود. به عنوان یک معیار کلی می توان گفت که نور های با دمای رنگ زیر 3000 کلوین جزو نور آفتابی و گرم و نور های بالای 4000 کلوین جزو نور های سرد محسوب می شوند. از لامپ های آفتابی
به دلیل داشتن نور گرم در مکان هایی مثل اتاق خواب، پذیرایی یا اتاق نشیمن، هتل ها و… استفاده می شود، لامپ های با نور مهتابی امروزه گستره استفاده خیلی بیشتری دارند و در خانه ها، ادارات فروشگاه ها و… مورد استفاده قرار می گیرند. لامپ های با نور یخی نیز که با اسم لامپ سرد شناخته می شوند برای مکان های بزرگتر مانند ورزشگاه ها و سالن های ورزشی، محیط های بدون سقف، کارگاه و سوله ها و… استفاده می شوند. البته در انواع لامپ ها رنگ های دیگری هم وجود دارند که در موقعیت های خاص مثل نورپردازی کابینت و دکور از آنها استفاده می شود که می توانند زرد، سبز و… باشند.
نوع سرپیچ
نوع سرپیچ یکی از فاکتورهای انتخاب لامپ است که بستگی به سرپیچ نصب شده در ساختمان دارد و باید پایه لامپ شما با سرپیچ مطابقت داشته باشد. از معروف ترین سرپیچ های پرکاربرد می توان به سرپیچ مدل E27 اشاره کرد که جزو پر استفاده ترین سرپیچ ها در ساختمان ها هستند، البته مدل های با توان و وات بیشتر امکان دارد که از پایه های E40 استفاده کنند که ابعاد بزرگتری نسبت به سرپیچ های E27 دارند. همچنین مدل های کوچکتری مانند سرپیچ های E14 یا شمعی وجود دارند که در تولید لامپ های کوچکتر مانند لامپ های لوستر ها استفاده می شوند.
واحد لومن (Lumen)
میزان روشنایی لامپ ها با واحد لومن سنجیده می شود و در مشخصات هر لامپی این میزان قید خواهد شد. به طور کلی هر چه میزان لومن یک لامپ بالاتر باشد میزان، روشنایی که از لامپ ساطع می شود بیشتر خواهد بود.
توان
توان لامپ میزان مصرف انرژی برق برای روشن شدن لامپ را نشان می دهد که بر مبنای واحد وات (W) بیان می شود به طور کلی هرچه توان یک لامپ بالاتر رود، لامپ می تواند روشنایی بیشتری از خود تولید کند و در نتیجه می توان گفت که با افزایش توان میزان روشنایی لامپ که با واحد لومن اندازه گیری می شود نیز افزایش خواهد یافت. اینکه لامپی که می خرید باید چند وات باشد بستگی به اندازه محیطی دارد که می خواهید لامپ را در آن نصب کنید؛ به عنوان مثال برای اتاق های کوچک و متوسط لامپ های 8 تا 15 وات کافی هستند و برای مکان های بزرگتر یا مکان های سر باز مثل بازارهای میوه و تره بار یا سوپر مارکت لامپ های 15 تا 20 وات به بالا باید انتخاب شوند که قدرت نوردهی بیشتری داشته باشند.
برند و گارانتی
یکی دیگر از عواملی که باید در هنگام خرید لامپ به آن دقت داشته باشید برند لامپی است که خریداری می کنید؛ زیرا در بازار انواع برند های مختلفی وجود دارند که لامپ تولید می کنند و متاسفانه همه آنها کیفیت خوبی ندارند. این موضوع درباره گارانتی نیز صدق می کند و برند های مترفه یا چینی ممکن است لامپ های خود را گارانتی تعویض نکنند و در صورت خرابی پس از خرید امکان تعویض و جایگزینی آن وجود نداشته باشد.
جمع بندی
تجهیزات روشنایی مانند انواع لامپ نقش بسیار مهم و انکار ناپذیری در زندگی ما دارند و بشر همواره سعی کرده تا تکنولوژی این محصولات را بهبود ببخشد. همانطور که در طول مقاله راهنمای خرید لامپ مطالعه کردید در طول زمان انواع مختلفی از لامپ ها تولید شده اند که در هر نسخه جدید شاهد بهره وری بالاتر و اتلاف انرژی کمتر بودیم. به نظر می رسد که در حال حاضر بهترین لامپی که می توان تهیه کرد انواع لامپ های LED هستند که نوردهی خوب در کنار مصرف انرژی بسیار پایینی دارند و از هر نظر انتخاب به صرفه تری برای مشتریان هستند. امیدواریم این مطلب توانسته باشد اطلاعات مفیدی را در اختیار شما بگذارد و در صورتی که هرگونه سوالی در رابطه با انواع لامپ و تجهیزات روشنایی دارید حتما در بخش نظرات با ما در میان گذارید.
