کارت گرافیک ASUS Rog STRIX LC RX6900XT O16G GDDR6 256Bit
کارت گرافیک گیمینگ ایسوس سری راگ استریکس مدل AMD RX6900 XT ظرفیت ۱۶ گیگابایت GDDR6
شوالیه شکست ناپذیر !
رقابت همیشگی و کلاسیک دو شرکت NVIDIA و AMD که از غول های سازنده کارت گرافیک در دنیا هستند، برای علاقه مندان به صنعت گیمینگ، جالب ترین سناریو تکراری است که از سال ۲۰۱۲ و با چند هسته ای شدن پردازنده های گرافیکی رخ می دهد. در تاریخ ۸ دسامبر سال ۲۰۲۰ کمپانی AMD، برای جانماندن از رقابت با انویدیا که به تازگی RTX3090 را منتشر کرده بود؛ اقدام به معرفی غول گرافیکی جدید خود یعنی AMD RX6900 XT کرد، که با قیمت کمتر حدود ۱۰۰۰ دلاری خود علاوه بر توان فوق العاده پردازشی توانسته همچنان در نظرسنجی عمومی بنچمارک، محبوب ترین کارت گرافیک دنیا لقب گیرد. البته بدون تعارف باید گفت برنده این رقابت دیرینه اینبار انویدیا بود، چرا که کارت گرافیک RTX3090 علاوه بر داشتن نوآوری های جدید مانند فناوری انحصاری DLSS، در تکنولوژی رهگیری پرتو یا Ray-Tracing نیز عملکرد بهتری دارد. هرچند بسیاری معتقدند که آزمایشات بنچمارک علنا قابل اعتماد نیستند و شرکت های بزرگ آن را دور می زنند؛ اما با اینحال قدرتمند ترین کارت گرافیک حال حاضر ای ام دی یعنی راگ استریکس LC RX6900XT با توجه به آزمایشات انجام شده در تعقیب RTX3090 جزو ۵ کارت گرافیک برتر دنیا است. این هیولای ترسناک را نمی توانید دست کم بگیرید و باید آن را تنها با شوالیه های شکست ناپذیر دنیای گیم مقایسه کنید.
رابط PCI Express 4.0 و هسته های CUDA
کارت گرافیک بازی Radeon RX6900XT در واقع کاملا انحصاری تحت لیسانس زیرمجموعه “Republic of Gamers” ایسوس وارد بازار شد. Asus AMD LC RX6900XT از یک رابط PCI Express 4.0 x16 برای اتصال به مادربرد بهره می برد؛ این استاندارد باس اخرین نسل PCIe با پهنای باند دوبرابری و سرعت بیشتر به نسبت نسل قبلی است. داشتن ۵۱۲۰ واحد استریم یا کودا برای رایانش موازی به اجرای بهتر بازی های سنگین کمک شایانی می کند. اما فناوری انحصاری شرکت رقیب یعنی “NVIDIA CUDA” چیست؟! قطعا می دانید اکثر سی پی یو ها قادر به انجام فعالیت ها به صورت چند هسته ای و موازی هستند؛ حال هسته های پردازشی استریم نیز کاری مشابه در کارت گرافیک انجام می دهند؛ تنها تعداد هسته ها قابل مقایسه با سی پی یو نیست! وقتی پردازش های گرافیکی به صورت موازی صورت می گیرد، قدرت پردازشی هسته ها یکسان می شود و سرعت نیز افزایش می یابد. کارت گرافیک Asus روگ استریکس AMD RX6900XT همچنین از ۳۲۰ واحد Tissue Mapping و ۱۲۸ واحد ROP با رابط باس ۲۵۶ بیتی پشتیبانی می کند.
معماری انحصاری و مهندسی سفارشی
وقتی RX 6900XT به بازار آمد، نگاه تیز منتقدین حوضه گیم بازهم به سوی AMD منعطف شد. آنها معتقد بودند ای ام دی می توانست در این مدل از حافظه گرافیکی جدید و پرسرعت تر GDRR6X به مانند رقیب خود RTX3090 انویدیا بهره ببرد؛ اما این شرکت برای کاهش هزینه ها از GDRR6 بهره برد که در این مدل ظرفیتی ۱۶ گیگابایتی دارد. از نقاط قوت این پردازنده گرافیکی خانواده رادئون، بکارگیری معماری انحصاری ۷ نانومتری AMD تحت عنوان Zen 2 Generation RDNA 2.0 است و همانطور که می دانید در جدیدترین کنسول های بازی مایکروسافت و سونی شاهد آن هستیم. اما این پایان ماجرا نیست و نوآوری هایی نیز در کار است! AMD Infinity Cache که به ثبت تجاری رسیده مطلقا در سری ۶۰۰۰ کارت گرافیک های AMD موسوم به Big Navi لحاظ شد. نگرانی عمده طرفداران AMD پهنای باند کمتر و نا امید کننده تر RX 6900XT به نسبت RTX3090 و حتی RTX3080 بود؛ اما مهندسان ای ام دی با انقلابی جدید در زمینه گیم کش و تخصیص ۱۲۸ مگابایت Infinity Cache جای پای خود را ثابت کردند. اما اینفینیتی کش چیست؟! باید گفت شخصی بغیر از متخصصان این کمپانی قادر به درک این مفهوم نیست اما می توان گفت با نسل جدیدی از L3 Cache روبرو هستیم که به شکل محسوسی توان پردازشی را بالا می برد.
یکی از مهترین فاکتور ها برای تعیین سرعت پردازش های کارت گرافیک در یک ثانیه، فرکانس حافظه (بخوانید سرعت حافظه) آن است؛ البته عوامل متعددی در این عامل نقش دارند. فرکانس حافظه گرافیکی این پرچمدار AMD در حالت پایه برابر با ۲۱۳۵ مگاهرتز و در حالت بوست به عدد فوق العاده ۲۳۶۵ مگاهرتز می رسد. همچنین با توجه به جدیدترین نسل رابط PCIe می توانید با استفاده از یک پردازنده سری Ryzen 5000 علاوه بر افزایش راندمان پردازشی، سطح جدیدی از هماهنگی بین CPU و GPU را به جود آورید. پشتیبانی از رابط برنامه نویسی Open GL 4.6 و دایرکت ایکس نسخه ۱۲ برای مصور سازی گرافیکی دوبعدی و سه بعدی، رئالیسم تر شدن نور، کنتراست و سایه ها، دستیابی به سوپر رزولوشن AMD FidelityFX و ابزارهای آن، VRS و Raytracing بهینه شده اند. یکی از مهمترین تحولات اخیر در صنعت گرافیکی، ظهور فناوری Real-Time Ray-tracing بود که اگر سری به تبلیغات آخرین کنسول های بازی سونی بزنید؛ خواهید دید این فناوری سوژه اصلی آنها برای معرفی به خریداران بوده است. این فناوری با تعقیب میلی ثانیه ای پرتو های نور و به کارگیری الگوریتم های اصلاح خطی، اشکالات در زمینه سایه ها و رنگ های مشکی نادرست را رفع کرده است. در ادامه به بررسی بیشتر فناوری های ذکر شده خواهیم پرداخت.
جنگ سرد !
پس از اینکه NVIDIA از فناوری هوش مصنوعی DLSS که نوعی رندرینگ با الگوریتم های متغیر بود پرده برداشت؛ طرفداران ایر امر را گام بزرگی در نوآوری دانستند. این فناوری کمک شایانی به افزایش فریم ریت و کیفیت خروجی تصاویر کرد. اما AMD گل خورده را به نوعی جبران کرد و با رونمایی از AMD FidelityFX Super Resolution از قافله جنگ سرد جا نماند! این فناوری از هیچگونه هوش مصنوعی استفاده نمی کند، اما با مجموعه ای از تکنیک های خاص، جلوه های بصری و گرافیکی را افزایش می دهد. اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم؛ شما بازی را با رزولوشن ۱۰۸۰ رندر می گیرید، اما هنگام بازی حس می کنید با رزولوشن بالاتری روبرو هستید. این فناوری در کنار Radeon Boost و Variable Rate Shading باعث افزایش فریم ریت و کاهش لگ خواهند شد. اما نرخ فریم و شیدینگ متغیر چیست و چه فایده ای دارد؟! همانطور که می دانید یک تصویر ویدیویی در غالب بازی به صورت چندین فریم به نمایش در خواهد آمد. فناوری نرخ فریم متغیر به صورت هوشمند به گونه ای عمل می کند که در شرایط مختلف کارت گرافیک شما تنها لحظاتی که لازم است، از تمام قدرت شیدینگ خود برای رندرینگ تصویر مد نظر بهره ببرد. در واقع فریم هایی از بازی که معمولا کاربر به آن دقتی نمی کند یا نقاط حاشیه ای و کم اهمیت از دایره وظیفه شیدینگ خارج می شوند که این تکنیک ها مسیر کارت گرافیک را برای یک رندرینگ غیر منتظره میسر می کنند.
تعریف جدیدی از سیستم خنک کننده!
پرچمدار کمپانی AMD، مسیر شگفت انگیزی را برای کاهش دمای تولیدی ۳۰۰ واتی (TDP) خود در پیش گرفته است؛ با دو فن دمنده ۱۲۰ میلی متری از نوع Hybrid، رادیاتور ۲۴۰ میلی متری و هیت سینک و لایه تماس با PCB استاندارد، این شرکت نهایت سعی خود را برای به حداقل رساندن این دما کرده است که به نظر کافی می آید. همچنین با وجود دو لوله سیستم خنک کننده به طول ۶۰ سانتی متر و استقلال سیستم خنک کننده از مدار اصلی باید گفت که AMD Radeon RX6900XT با کیس های E-ATX دارای AIO فن سازگاری دارد. اما با دیدن سیستم خنک سازی و کارت گرافیک به صورت مجزا، از بابت چگونگی اسمبل کردن آن در کیس نگران نشوید! چرا که می توانید با اتصال فن ها روی کارت گرافیک و مدیریت کردن کابل های آن به وسیله بست چسبی همراه به راحتی آن ها را کانفیگ کنید. ای ام دی این فن ها را به گونه ای طراحی کرده که برای حجم هوای بالا و فشار هوای استاتیک غیر معقول در پردازش های سنگین بهینه شده و به راحتی این مشکلات را پشت سر می گذارد؛ همچنین در شرایط اورکلاک شاهد کمترین نویز از این ۲ فن خواهیم بود. شاید همین الان که در حال خواندن این متن هستید، یکی از دغدغه های شما مسئله نویز و سروصدای سیستم خنک کننده RX6900XT باشد؛ اما اگر سری به سایت AMD بزنید متوجه خواهید شد که این کمپانی روی طراحی فن ها، رادیاتور، هیت سینک و مهندسی پیچیده آن ها مانور خاصی داده است. این شرکت نیز به مانند انویدیا آلودگی صوتی یا نویز خروجی فن های خود را ۰db بیان می کند که البته عده ای آن را غیر واقعی و بازی تبلیغاتی می دانند.
چشم نواز و حرفه ای
اگر در ذهنتان تعریف خاصی از هوشمند بودن یه قطعه یا دستگاه الکترونیکی دارید، آن را فراموش کنید!!! چرا که این غول آمریکایی تصورات شما را منحرف و پنجره جدیدی از فناوری، تکنولوژی و ترکیب آن با هنر و ظرافت را به روی شما باز می کند. این گرافیک کارت در سایه ها و خفا پنهان نمی شود و با نورپردازی Addressable و قابل کنترل از طریق نرم افزار Asus Aura Sync روی فن ها و هیت سینک علاوه بر قدرت نمایی و نشان دادن کاریزما، جلوه ای زیبا به کیس خواهد بخشید. همانطور که احتمالا می دانید توسط نرم افزار ذکر شده قادرید این نورپردازی را در حالت های Static، Breathing، Strobing، Rainbow، Color Cycle، Starry Night، Smart، Music تنظیم کنید. برای مثال حالت موزیک به صورت هوشمند نورپردازی را با فرکانس صدای محیط همگام می کند، یا حالت Smart با تشخیص دمای کارت گرافیک طیف رنگی سرد و گرم را منتشر می کند. همچنین به لطف اتصالات Fan Connect II در انتهای مدار کارت گرافیک می توانید دور فن پردازنده را براساس فاکتور های مختلف تنظیم کنید تا با این کار تنها در شرایطی که کارت گرافیک نیاز واقعی به خنک سازی دارد فن ها از حداقل یا حداکثر توان خود استفاده کنند. یکی از این فاکتور ها می تواند دمای پردازنده یا کارت گرافیک باشد؛ با این کار علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی، عمر فن ها را افزایش دهید.
استفاده از بهترین ها
مهمترین تهدید برای قطعات الکترونیکی این چنینی که به توان بالایی برای تامین انرژی خود نیاز دارند، عدم برق رسانی استاندارد و قطعات نامناسب است. آیا تابحال اسم سوپر آلیاژ ها یا فناوری Super Alloy Power به گوشتان خورده است؟! این آلیاژ های مقاوم در گذشته اکثرا در ساخت قطعات صنعتی خیلی خاص استفاده می شد. اما ایسوس با وارد خط تولید کردن این انحصار، انقلابی در ساخت باکیفیت ترین چوک های آلیاژی، ماسفت ها و خازن ها ایجاد کرد. این سوپر آلیاژ های پرمیوم که شاهد آن در کارت گرافیک AMD رادئون RX 6900XT هستیم؛ مقاومت بالایی در برابر دمای بالا و شرایط آب و هوایی نامساعد، اکسیداسیون و شکل پذیری دارند. تمامی قطعات بدون دخالت دست روی برد نصب و لحیم کاری شده اند؛ همچنین با دریافت ولتاژ پایدار که البته به VRM مادربرد نیز ربط دارد، کارت گرافیک عملکردی بی نظیر خواهد داشت. پاور یا منبع تغذیه پیشنهاد شده برای تامین انرژی این قطعه گرافیکی ۸۵۰ وات اعلام شده و وظیفه انتقال برق نیز برعهده سه کانکتور ۸ پین PCI-E است.
در بخش اتصالات AMD بکارگیری پورت تایپ سی را به افزایش پورت های تصویر HDMI و DP ترجیح داده است. با وجود ۱ پورت تایپ سی، ۲ پورت Display 1.4 و ۱ پورت HDMI 2.1، قادر به اتصال چهار نمایشگر به صورت همزمان به کارت گرافیک هستید. پورت HDMI از استاندارد HDCP نیز پشتیبانی می کند و رزولوشن خروجی دیجیتال حداکثر ۷۶۸۰*۴۳۲۰ پیکسل (وضوح ۸K) خواهد بود. پورت تایپ سی موجود در واقع نوعی Virtuallink برای اتصال نمایشگر هایی با قابلیت Alternative Mode و واقعیت مجازی است؛ البته تخصیص پورت تایپ سی روی GPU را برای اولین بار انویدیا عملی کرد، ولی AMD با ارائه این پورت روی پرچمدار خود نشان داد قصد جلب رضایت و باز گذاشتن دست کاربر در هر شرایطی را دارد. همچنین این غول دنیای سخت افزار بعد از اینکه انویدیا از G-Sync رونمایی کرد، با روی کار آوردن فناوری انحصاری FreeSync حرف آخر را زد؛ از این رو کارت گرافیک پیش رو با ۱۲۵۰ مانیتور گیمینگ بازار (از لحاظ هماهنگی Refresh Rate و Response Time) سازگاری کامل دارد.